National Assembly for Wales

It is a great personal pleasure to welcome you all to the opening of the fifth Assembly. I would like to extend a warm welcome to our personal guests and to representatives of other parliamentary bodies, the judiciary, local government, public bodies, voluntary groups and other Welsh organisations. I would also like to send our greetings to everyone who has joined us outside the Senedd today or who is watching or listening away from Cardiff Bay.

Ar ran y Cynulliad, hoffwn groesawu ein gwesteion Brenhinol—croeso. Diolch i chi am ddychwelyd yma i'r Senedd ar ddechrau ein pumed Cynulliad. Rydym yn estyn ein llongyfarchiadau ymlaen llaw i chi ar gyfer digwyddiadau'r penwythnos hwn i ddathlu eich pen-blwydd yn ddeg a phedwar ugain a hoffem ychwanegu ein gwerthfawrogiad diffuant ein hunain am y gwasanaeth ymroddedig yr ydych wedi ei roi am fwy na chwe degawd. [Cymeradwyaeth.]

Mae dengmlwyddiant y Senedd eleni wedi bod yn gyfle i adlewyrchu nid yn unig ar bensaernïaeth ysbrydoledig yr adeilad hwn, ond hefyd ei statws ym mywyd cyhoeddus Cymru fel cartref democratiaeth yng Nghymru. Rydym yn parhau i weld esblygiad pwerau a gweithdrefnau'r Cynulliad, sydd wedi aeddfedu gyda threigl amser. Yn dilyn cyflwyno Bil Cymru heddiw, rydym yn edrych ymlaen at y cam nesaf yn ein taith gyfansoddiadol ac at ein cyfrifoldebau newydd a hyd yn oed mwy o gyfle i wneud gwahaniaeth gwirioneddol i fywydau pobl Cymru.

As the Assembly’s newly elected Presiding Officer, I have given my commitment that I will promote and safeguard the good reputation of this Assembly, the fifth Assembly, here in the Chamber and beyond, in every community within Wales. I want us to have lively, healthy, democratic debate here in our Chamber

‘May there be passion in our debate; prudence in conciliation’.

‘Boed angerdd i’n trafod a phwyll ymhob cymod’.

Mae bod wedi ein hethol yn Aelodau'r Cynulliad yn gosod cyfrifoldeb cysegredig arnom yr ydym yn benderfynol o'i gyflawni mewn modd diwyd a pharchus. Rydym wedi ein hethol gan bobl y wlad hon ac rydym yn ymrwymo i fod yn llais iddynt ac i ddarparu gwasanaeth ac arweinyddiaeth o'r safon y maent yn ei haeddu ac yn ei fynnu gennym. A gaf i wahodd Eich Mawrhydi i annerch y Cynulliad Cenedlaethol?

Presiding Officer, Members of the National Assembly for Wales, thank you for your warm welcome and good wishes. I am delighted to be here today on the occasion of the opening of the fifth National Assembly for Wales, and I congratulate you on your election as Members of the Assembly.

I have continued to follow the Assembly’s progress with close interest and to note the remarkable record of achievement over the first four terms. Though a relatively young parliamentary institution, you have established a reputation as a strong, accessible and forward-looking legislature, serving all the diverse communities of Wales.

The Assembly can be proud of the way it has engaged with a broad audience across Wales and beyond to create a better understanding of the important work that is undertaken here, and I am sure that you will continue to show innovation and leadership in the way that you communicate with all those you serve and to involve them in your work.

When I was here in 2011, I noted that you would be passing Assembly Acts for the first time. So, I am pleased, now, to see the Assembly serving the people of Wales as a modern legislature with full law-making powers. It is an achievement in which all who care about Wales can take pride.

The volume and complexity of your legislative responsibilities will increase still further during this fifth Assembly, and you will also have the fiscal responsibilities flowing from the Wales Act 2014, including tax-raising powers for the first time. Your responsibility is great and the expectations are high, but I have no doubt you will continue to succeed as you discharge these new duties.

Presiding Officer, Assembly Members, this Fifth Assembly marks a further significant development in the history of devolution in Wales. I wish you every success as you prepare to meet the challenges of these constitutional changes and to help realise the potential of the Assembly for future generations.

As an Assembly Member and as First Minister, may I begin by welcoming Your Majesty to the Senedd today and thanking you for your kind words? It’s a pleasure to have you here with us once again for the opening of the fifth Assembly. On behalf of the people of Wales, may I thank you for the support that you have shown the Assembly since its inception in 1999 and may I also thank you for the service that you have given the country over the past 60 years?

Mae dechrau tymor seneddol newydd yn adeg arbennig. Mae Cynulliad newydd wedi ei ethol, mae Llywodraeth newydd wedi tyngu llw ac mae agenda newydd ar gyfer Cymru yn cael ei datblygu. Ond, yn fwy na hyn, mae dechrau'r tymor newydd yn nodi adeg dyngedfennol ym mywyd datganoli ei hun yng Nghymru. Yn ystod y misoedd a'r blynyddoedd i ddod, bydd pwerau ychwanegol yn cael eu caniatáu i'r Cynulliad hwn, gan nodi ei aeddfedu i Senedd fwy pwerus.

Mae'r cyfrifoldeb y mae hynny'n ei osod arnom fel deddfwyr yn un mawr iawn yn wir. Mae gan y pwerau newydd a'r setliad newydd ar gyfer datganoli yr ydym yn ei adeiladu ddiben clir iawn. Eu bwriad yw ein helpu i gyflawni ar ran y bobl yr ydym yn eu cynrychioli. Economi gryfach i Gymru, mwy o ffyniant ar gyfer ein cymunedau, diogelwch ar gyfer unigolion a theuluoedd ledled ein cenedl. Ffyniant a thegwch i bawb.

Ond mae'n rhaid i ni hefyd roi ystyriaeth ofalus i'r modd yr ydym yn ymgymryd â'r dasg honno. Nid oes gan unrhyw un blaid fwyafrif yn y Siambr hon, nid oes gan unrhyw unigolyn fonopoli ar syniadau da ac ni ddylai unrhyw berson deimlo ei fod wedi ei eithrio o'n gwaith. Mae'n rheidrwydd ar bob un ohonom—mae dyletswydd arnom—i fod yn driw i'n gwerthoedd ac i barchu'r mandad y cawsom ein hethol arno, ond, yn y pen draw, i weithio gyda'i gilydd, i drafod, i gyfaddawdu ac i weithredu mewn modd parchus a fydd yn caniatáu i bob un ohonom, gyda'n gilydd, gyflawni ar gyfer y bobl yr ydym yn eu gwasanaethu. Yn fy swyddogaeth i fel Prif Weinidog, rwyf yn addo y byddaf yn gweithio i'r perwyl hwnnw ac yn yr ysbryd hwnnw i adeiladu Cymru well y credaf ein bod i gyd yn dymuno ei gweld.