Y Cyfarfod Llawn - Y Bumed Senedd
Plenary - Fifth Senedd
10/02/2021Cynnwys
Contents
Yn y fersiwn ddwyieithog, mae’r golofn chwith yn cynnwys yr iaith a lefarwyd yn y cyfarfod. Mae’r golofn dde yn cynnwys cyfieithiad o’r areithiau hynny.
In the bilingual version, the left-hand column includes the language used during the meeting. The right-hand column includes a translation of those speeches.
Cyfarfu'r Senedd drwy gynhadledd fideo am 13:00 gyda'r Llywydd (Elin Jones) yn y Gadair.
The Senedd met by video-conference at 13:00 with the Llywydd (Elin Jones) in the Chair.
Prynhawn da. Croeso, bawb, i'r Cyfarfod Llawn. Cyn i ni ddechrau, dwi eisiau nodi ychydig o bwyntiau. Mae Cyfarfod Llawn a gynhelir drwy gynhadledd fideo, yn unol â Rheolau Sefydlog Senedd Cymru, yn gyfystyr â thrafodion y Senedd at ddibenion Deddf Llywodraeth Cymru 2006. Bydd rhai o ddarpariaethau Rheol Sefydlog 34 yn gymwys ar gyfer y Cyfarfod Llawn yma, ac mae'r rheini wedi'u nodi ar eich agenda chi. Dwi eisiau atgoffa Aelodau am y Rheolau Sefydlog sy'n ymwneud â threfn yn y Cyfarfod Llawn, ac mae'r Rheolau Sefydlog hynny, wrth gwrs, yn berthnasol i'r cyfarfod yma heddiw.
Good afternoon. Welcome to this Plenary meeting. Before we begin, I want to set out a few points. A Plenary meeting held by video-conference, in accordance with the Standing Orders of the Welsh Parliament, constitutes Senedd proceedings for the purposes of the Government of Wales Act 2006. Some of the provisions of Standing Order 34 will apply for today's meeting, and these are noted on your agenda. I would remind Members of Standing Orders relating to order in Plenary meetings, and these, of course, apply to this meeting.
Yr eitem gyntaf, felly, ar ein hagenda ni ar gyfer y prynhawn yma yw Cyfnod 3 ar gyfer y Bil Rhentu Cartrefi (Diwygio) (Cymru).
The first item on our agenda this afternoon is the Stage 3 debate on the Renting Homes (Amendment) (Wales) Bill.
Fe fyddwn ni'n trafod grŵp 1 o welliannau yn gyntaf, ac mae'r grŵp hynny'n ymwneud â seiliau adfeddiannu. Gwelliant 32 yw'r prif welliant yn y grŵp a dwi'n galw ar Delyth Jewell i gyflwyno'r gwelliant yma ac i siarad i'r gwelliannau eraill yn y grŵp. Delyth Jewell.
We will move to group 1, and that relates to repossession grounds. The lead amendment in the group is amendment 32, and I call on Delyth Jewell to move and speak to the lead amendment and the other amendments in the group. Delyth Jewell.
Cynigiwyd gwelliant 32 (Delyth Jewell).
Amendment 32 (Delyth Jewell) moved.
Diolch, Llywydd. It's not a secret that we believe that there should be a ban on no-fault evictions, and the amendments that we've tabled today reflect this position. Our amendments in this group are based on the Scottish model, which bans no-fault evictions but does allow evictions in a limited number of circumstances. The reason for using the Scottish approach is not because we think that that approach is perfect, although it is considerably better than the approach proposed today, but it's because if we went for a complete ban, considering what's been said at previous stages, I suspect the Minister would argue that this would risk being incompatible with human rights laws. Personally, I think evicting and making people homeless for no reason would itself be a violation of human rights, but, unfortunately, people who are homeless lack the financial resources to establish lobby groups for all parties and also to take the Government to court. So, instead, we have lifted the Scottish model, which, of course, has been in law for a number of years and therefore it is reasonable for us all to assume that that would be compatible with human rights law. It would significantly strengthen the rights of tenants and bring us far closer to ending no-fault evictions. At Stage 2, the Minister explained that the grounds may be too narrow and prevent a landlord from reclaiming their property if they fell outside these grounds. So, that is why the amendment gives the Minister the power to modify the grounds.
Speaking more generally, I want to outline my group's approach to the legislation. That is, we do not believe the Government has got the balance right between the rights of tenants, often the poorer party, and landlords, which is the group with the historic lobbying power. There hasn't been enough movement from the Government on this, at least not movement in the direction we would like to see. There was, of course, a pledge made by the First Minister for a total ban on no-fault evictions, but this has been watered down to merely increase the notice period required from two to six months. That's considerable movement towards the position of landlords and is, I'm afraid, a reflection of the power imbalance in terms of different groups and their access to understanding these issues and being able to lobby for change. It remains our understanding that the UK Government intends to ban no-fault evictions in England, but they've postponed that legislation due to the pandemic. Nonetheless, it means that passing this legislation today would leave Wales as the outlier. The rights of tenants in Wales would be the weakest, and that is a position my group cannot support.
In any other circumstances, we might at least consider this slight movement to be worth while, but the pandemic, to all intents and purposes, means that we are discussing here what the legal regime will be post pandemic. So, whatever happens this afternoon won't in practice impinge on tenants' rights at the moment, in the short term. However, in the longer run, passing this Bill would be damaging, as it would inevitably delay the changes we would want to see implemented. As such, without significant movement from the Government today, we will be voting against the Bill and seeking to introduce a far stronger Bill, should we be successful in forming the next Government. That would be a fairer approach for all, setting out our clear intention to bring forward our own legislation rather than accepting what is being offered here. I look forward to the debate. Diolch yn fawr.
Diolch, Lywydd. Nid yw'n gyfrinach ein bod yn credu y dylid gwahardd troi allan heb fai, ac mae'r gwelliannau rydym wedi'u cyflwyno heddiw yn adlewyrchu'r safbwynt hwn. Mae ein gwelliannau yn y grŵp hwn yn seiliedig ar fodel yr Alban, sy'n gwahardd troi allan heb fai ond yn caniatáu troi allan mewn nifer gyfyngedig o amgylchiadau. Nid oherwydd ein bod yn meddwl ei fod yn berffaith yw'r rheswm dros ddefnyddio dull yr Alban, er ei fod yn well o lawer na'r dull a gynigir heddiw, ond pe baem yn mynd am waharddiad llwyr, o gofio’r hyn a ddywedwyd mewn cyfnodau blaenorol, rwy'n tybio byddai'r Gweinidog yn dadlau y byddai hyn mewn perygl o fod yn anghydnaws â deddfau hawliau dynol. Yn bersonol, credaf y byddai troi pobl allan a gwneud pobl yn ddigartref heb reswm yn mynd yn groes i hawliau dynol ynddo'i hun, ond yn anffodus, nid oes gan bobl ddigartref yr adnoddau ariannol i sefydlu grwpiau lobïo ar gyfer pob plaid ac i ddwyn achosion llys yn erbyn y Llywodraeth. Felly, yn hytrach, rydym wedi benthyg model yr Alban, sydd, wrth gwrs, wedi bod yn gyfraith ers blynyddoedd lawer, ac felly mae'n rhesymol i bob un ohonom dybio y byddai'n gydnaws â chyfraith hawliau dynol. Yn sicr, byddai’n cryfhau hawliau tenantiaid yn sylweddol ac yn golygu y byddem yn llawer agosach at roi diwedd ar droi allan heb fai. Yng Nghyfnod 2, esboniodd y Gweinidog y gallai'r seiliau fod yn rhy gul ac y gallent atal landlord rhag adhawlio eu heiddo pe baent heb eu cynnwys ar y seiliau hyn. Felly, dyna pam fod y gwelliant yn rhoi pŵer i'r Gweinidog addasu'r seiliau.
Yn fwy cyffredinol, hoffwn amlinellu safbwynt fy ngrŵp ar y ddeddfwriaeth. Sef, nid ydym yn credu bod y Llywodraeth wedi taro'r cydbwysedd iawn rhwng hawliau tenantiaid, sef y rhai tlotach yn aml, a landlordiaid, sef y grŵp a chanddynt y pŵer lobïo yn hanesyddol. Nid yw’r Llywodraeth wedi gwneud digon o symud ar hyn, o leiaf i'r cyfeiriad yr hoffem ei weld. Cafwyd addewid, wrth gwrs, gan y Prif Weinidog am waharddiad llwyr ar droi allan heb fai, ond mae hyn wedi'i lastwreiddio i gynyddu'r cyfnod rhybudd gofynnol yn unig o ddeufis i chwe mis. Mae hwnnw’n gam sylweddol tuag at safbwynt y landlordiaid, ac mae arnaf ofn ei fod yn adlewyrchu'r anghydbwysedd grym mewn perthynas â gwahanol grwpiau a'u gallu i ddeall y materion hyn a gallu lobïo dros newid. Ein dealltwriaeth o hyd yw bod Llywodraeth y DU yn bwriadu gwahardd troi allan heb fai yn Lloegr, ond maent wedi gohirio'r ddeddfwriaeth honno oherwydd y pandemig. Serch hynny, golyga hynny y byddai pasio'r ddeddfwriaeth hon heddiw yn golygu mai Cymru fyddai’r eithriad. Hawliau tenantiaid yng Nghymru fyddai'r gwannaf, ac mae honno’n sefyllfa na all fy ngrŵp ei chefnogi.
O dan unrhyw amgylchiadau eraill, gallem o leiaf ystyried bod y symudiad bach hwn yn werth chweil, ond mae'r pandemig, i bob pwrpas, yn golygu ein bod yn trafod yma beth fydd y drefn gyfreithiol ar ôl y pandemig. Felly, ni fydd beth bynnag sy'n digwydd y prynhawn yma'n effeithio’n ymarferol ar hawliau tenantiaid ar hyn o bryd, yn y tymor byr. Fodd bynnag, yn y tymor hwy, byddai pasio’r Bil hwn yn niweidiol, gan y byddai'n anochel yn gohirio'r newidiadau y byddem am eu gweld yn cael eu rhoi ar waith. Fel y cyfryw, heb unrhyw symudiadau sylweddol gan y Llywodraeth heddiw, byddwn yn pleidleisio yn erbyn y Bil ac yn ceisio cyflwyno Bil llawer cryfach, pe baem yn llwyddo i ffurfio'r Llywodraeth nesaf. Byddai hwnnw'n ddull tecach i bawb, ac yn nodi ein bwriad clir i gyflwyno ein deddfwriaeth ein hunain yn hytrach na derbyn yr hyn a gynigir yma. Edrychaf ymlaen at y ddadl. Diolch yn fawr.
Our Conservative amendments 51 and 52 introduce some mandatory grounds for repossession. I'm supportive of the overarching aim of the Bill to increase security of tenure for renters, as are most of us across the Chamber. However, it's worth acknowledging the concerns of many landlords and letting agents about the impact the Bill may have on their ability to regain possession of their property should they need to as a last resort. These concerns have been exacerbated given the bottleneck that courts in Wales are now experiencing, with research from National Residential Landlords Association Wales showing that it now takes private landlords an average of 22.6 weeks from making a claim in the courts for a property to be repossessed to it actually happening. This causes disruption and concern for landlords, increases the cost of action, and prevents homes from being available to people who need them. As such, the Association of Residential Letting Agents have called for additional mandatory grounds to be included in the Bill to ensure that it works and achieves a balanced approach. Amendment 51 therefore includes grounds such as if a landlord intends to sell the property or move into the property as suggested by ARLA. While the Minister did not agree with this in Stage 2, it is important to recognise that people's circumstances change. If a landlord is facing homelessness or financial difficulties, then they may need to move into their property or to sell it, and the Bill should recognise such exceptional circumstances.
Amendment 51 also includes grounds for anti-social behaviour and domestic abuse. I'd be interested to know how the Minister would respond to written evidence from the Chartered Institute of Housing Cymru, which states that,
'careful monitoring would need to be established to glean the experience of both tenants and landlords'
to ensure that there are no unintended consequences that undermine the ability of landlords to respond to such serious issues.
Amendment 52, meanwhile, enables a mortgage lender to regain possession of a property. Whilst supporting the intentions of the Bill, UK Finance note concerns that the effect of the increased credit risk could have a dampening effect on the private rented sector in Wales, which would be counter to the Welsh Government's desire to see a vibrant, viable, high-quality and growing PRS for those who choose or need it. We are all aware of the issues in the supply of homes in Wales, and it is important that the Bill does not have any unintended consequences on the availability of homes. Does the Minister have any plans to review the impact of the Bill on housing supply in Wales, as part of the post-implementation review? Diolch.
Mae gwelliannau 51 a 52 y Ceidwadwyr yn cyflwyno rhai seiliau gorfodol dros adennill meddiant. Rwy'n gefnogol i nod cyffredinol y Bil o gynyddu sicrwydd deiliadaeth ar gyfer rhentwyr, fel y mwyafrif ohonom ar draws y Siambr. Fodd bynnag, mae'n werth cydnabod pryderon llawer o landlordiaid ac asiantiaid gosod eiddo am yr effaith y gallai'r Bil ei chael ar eu gallu i adennill meddiant ar eu heiddo pe bai angen iddynt fel cam olaf un. Gwaethygwyd y pryderon hyn o ystyried y dagfa yn llysoedd Cymru ar hyn o bryd, gydag ymchwil gan Gymdeithas Genedlaethol Landlordiaid Preswyl (NRLA) Cymru yn dangos ei bod bellach yn cymryd 22.6 wythnos ar gyfartaledd rhwng bod landlord preifat yn gwneud cais yn y llysoedd i eiddo gael ei adfeddiannu a bod hynny’n digwydd mewn gwirionedd. Mae hyn yn achosi aflonyddwch a phryder i landlordiaid, yn cynyddu cost camau gweithredu, ac yn atal tai rhag bod ar gael i bobl sydd eu hangen. Fel y cyfryw, mae’r Gymdeithas Asiantaethau Gosod Preswyl (ARLA) wedi galw am gynnwys seiliau gorfodol ychwanegol yn y Bil i sicrhau ei fod yn gweithio ac yn ddull cytbwys. Felly, mae gwelliant 51 yn cynnwys seiliau megis os yw’r landlord yn bwriadu gwerthu'r eiddo neu symud i mewn i’r eiddo fel yr awgrymwyd gan ARLA. Er nad oedd y Gweinidog yn cytuno â hyn yng Nghyfnod 2, mae'n bwysig cydnabod bod amgylchiadau pobl yn newid. Os yw landlord yn wynebu digartrefedd neu anawsterau ariannol, yna efallai y bydd angen iddynt symud i mewn i'w heiddo neu ei werthu, a dylai'r Bil gydnabod yr amgylchiadau eithriadol hyn.
Mae gwelliant 51 hefyd yn cynnwys seiliau ar gyfer ymddygiad gwrthgymdeithasol a cham-drin domestig. Byddai gennyf ddiddordeb mewn gwybod sut y byddai'r Gweinidog yn ymateb i dystiolaeth ysgrifenedig gan Sefydliad Tai Siartredig Cymru, sy’n nodi
y byddai angen sefydlu proses fonitro ofalus i ddysgu am brofiadau tenantiaid a landlordiaid
er mwyn sicrhau na cheir unrhyw ganlyniadau anfwriadol sy'n tanseilio gallu landlordiaid i ymateb i faterion difrifol o’r fath.
Mae gwelliant 52 yn galluogi benthyciwr morgeisi i adennill meddiant ar eiddo. Er eu bod yn cefnogi bwriad y Bil, mae UK Finance yn nodi pryderon y gallai effaith y risg credyd uwch wanychu’r sector rhentu preifat yng Nghymru, a fyddai’n mynd yn groes i ddyhead Llywodraeth Cymru i weld sector rhentu preifat bywiog, hyfyw, o ansawdd uchel ac sy’n tyfu ar gyfer y rheini sy'n ei ddewis neu sydd ei angen. Mae pob un ohonom yn ymwybodol o'r problemau gyda'r cyflenwad tai yng Nghymru, ac mae'n bwysig nad yw'r Bil yn cael unrhyw ganlyniadau anfwriadol ar argaeledd tai. A oes gan y Gweinidog unrhyw gynlluniau i adolygu effaith y Bil ar y cyflenwad tai yng Nghymru, fel rhan o'r adolygiad ôl-weithredu? Diolch.
Y Gweinidog, Julie James.
The Minister, Julie James.
Diolch, Llywydd. As Delyth has said, her amendments 32 and 33 combined would remove the landlord's ability to serve notice under section 173 in relation to the vast majority of occupation contracts, placing it instead with grounds for possession similar but not the same as the approach taken in Scotland. These new grounds set out in a new Schedule 8ZA are either mandatory or discretionary and require a landlord to serve a minimum 12 months' notice before a possession claim can be made. However, the ability for a landlord to serve a section 173 notice would be retained only for occupation contracts set out in Schedule 8A, which provide a minimum of two months' notice, so it would in fact be the least protection in the United Kingdom, and not the most, as she asserted.
I am not confident that the grounds listed in this new Schedule 8ZA would necessarily cover all the reasons why a landlord may wish to seek possession. Grounds-based legislation such as this does require detailed consideration and consultation to ensure the grounds provided for cover all the eventualities that may arise. Without this work being undertaken, landlords may indeed find they are unable to ever gain possession of their property.
I also don't think the balance between mandatory and discretionary grounds are right, either—for example, a mandatory ground for mortgagee possession, but a discretionary ground for the return of a property to a family home. In addition to my concerns around these new grounds, my real difficulty with Delyth's amendments is the requirement for a landlord to provide a minimum 12 months' notice. Renting Homes has always sought to strike the right balance between a contract holder having sufficient security of tenure and a landlord being able to obtain possession of their property. I do not think this could be claimed if we were to dump this requirement for a 12 months' notice period before possession proceedings could commence. For these reasons, I cannot support amendments 32 and 33.
Turning to Laura's amendments 46 and 51, I have very serious concerns about how these impact upon a contract holder's security of tenure. The amendments set out a number of mandatory grounds and enable a landlord to seek possession with just a maximum of two months' notice. I do not support the introduction of new mandatory grounds within a Bill aimed at increasing security of tenure. The use of mandatory grounds was considered very carefully by the Law Commission in preparing Renting Homes, and they remain in only a very small number of cases. The basis of this Bill is to provide a minimum six months' notice to a contract holder who has done nothing wrong during their occupation. I understand that a landlord may have good reasons to want to sell the property or live in it themselves, but these are not the fault of the contract holder and certainly should not take priority over their ability to find another suitable home. Two months' notice in these circumstances would simply maintain the current system and the devastating impact it has on families subject to such short notices.
Similarly, with regard to amendment 52, a contract holder is not at fault should a mortgagee wish to seek possession, and I cannot accept that a mandatory ground with just two months' notice is necessary here, either. As I say, this Bill is seeking to extend the period a contract holder will have to find a suitable home, not reduce it, and for these reasons, Llywydd, I cannot support these amendments. Diolch.
Diolch, Lywydd. Fel y mae Delyth wedi’i ddweud, byddai ei gwelliannau 32 a 33 gyda'i gilydd yn cael gwared ar allu'r landlord i gyflwyno rhybudd o dan adran 173 mewn perthynas â'r mwyafrif helaeth o gontractau meddiannaeth, gan ei osod yn lle hynny gyda seiliau dros feddiannu sy’n debyg ond nid yr un peth â'r dull sydd ar waith yn yr Alban. Mae'r seiliau newydd hyn a nodir mewn Atodlen 8ZA newydd naill ai'n orfodol neu'n ddisgresiynol ac yn ei gwneud yn ofynnol i landlord gyflwyno o leiaf 12 mis o rybudd cyn y gellir gwneud cais am feddiant. Fodd bynnag, dim ond ar gyfer contractau meddiannaeth a nodir yn Atodlen 8A, sy'n darparu o leiaf ddeufis o rybudd, y byddai gallu landlord i gyflwyno rhybudd adran 173 yn cael ei gadw, felly dyma fyddai'r amddiffyniad gwannaf yn y Deyrnas Unedig mewn gwirionedd, ac nid y cryfaf, fel roedd hi'n ei honni.
Nid wyf yn hyderus fod y seiliau a restrir yn yr Atodlen 8ZA newydd o reidrwydd yn cynnwys yr holl resymau pam y gallai landlord fod yn awyddus i geisio meddiant. Mae angen ystyriaeth fanwl ac ymgynghori ar ddeddfwriaeth fel hon sy’n seiliedig ar seiliau i sicrhau bod y seiliau y darperir ar eu cyfer yn cynnwys yr holl sefyllfaoedd a all godi. Heb y gwaith hwn, mae'n bosibl y bydd landlordiaid mewn sefyllfa ble na allant fyth adennill meddiant ar eu heiddo.
Ni chredaf fod y cydbwysedd rhwng seiliau gorfodol a disgresiynol yn iawn, chwaith—er enghraifft, sail orfodol ar gyfer meddiant morgeisai, ond sail ddisgresiynol ar gyfer newid eiddo yn ôl i fod yn gartref teuluol. Yn ychwanegol at fy mhryderon ynghylch y seiliau newydd hyn, yr hyn sy’n anodd yn fy marn i gyda gwelliannau Delyth yw'r gofyniad i landlord ddarparu o leiaf 12 mis o rybudd. Mae Rhentu Cartrefi bob amser wedi ceisio taro'r cydbwysedd cywir rhwng sicrwydd deiliadaeth digonol i ddeiliad contract a’r gallu i landlord gymryd meddiant ar eu heiddo. Ni chredaf y gellid honni hyn pe baem yn cael gwared ar y gofyniad hwn am gyfnod rhybudd o 12 mis cyn y gallai achos adennill meddiant gychwyn. Am y rhesymau hyn, ni allaf gefnogi gwelliannau 32 a 33.
Gan droi at welliannau Laura, 46 a 51, mae gennyf bryderon difrifol iawn ynglŷn â sut y mae'r rhain yn effeithio ar sicrwydd deiliadaeth deiliad contract. Mae'r diwygiadau'n nodi nifer o seiliau gorfodol ac yn galluogi landlord i geisio meddiant gyda deufis yn unig o rybudd ar y mwyaf. Nid wyf yn cefnogi cyflwyno seiliau gorfodol newydd o fewn Bil a chanddo’r nod o gynyddu sicrwydd deiliadaeth. Ystyriwyd y defnydd o seiliau gorfodol yn ofalus iawn gan Gomisiwn y Gyfraith wrth baratoi Rhenti Cartrefi, ac maent yn parhau mewn nifer fach iawn o achosion yn unig. Sail y Bil hwn yw darparu o leiaf chwe mis o rybudd i ddeiliad contract nad yw wedi gwneud unrhyw beth o'i le yn ystod eu meddiannaeth. Rwy'n deall y gallai fod gan landlord resymau da dros fod yn awyddus i werthu'r eiddo neu fyw ynddo eu hunain, ond nid deiliad y contract sydd ar fai, ac yn sicr, ni ddylai'r rhesymau hyn gael blaenoriaeth dros eu gallu i ddod o hyd i gartref addas arall. Byddai deufis o rybudd o dan yr amgylchiadau hyn yn cynnal y system bresennol a'r effaith ddinistriol y mae'n ei chael ar deuluoedd sy'n derbyn hysbysiadau byr o'r fath.
Yn yr un modd, mewn perthynas â gwelliant 52, nid yw deiliad contract ar fai os yw morgeisai yn dymuno ceisio meddiant, ac ni allaf dderbyn bod sail orfodol o ddeufis o rybudd yn unig yn angenrheidiol yma chwaith. Fel y dywedaf, mae'r Bil hwn yn ceisio ymestyn y cyfnod a fydd gan ddeiliad contract i ddod o hyd i gartref addas, nid ei leihau, ac am y rhesymau hyn, Lywydd, ni allaf gefnogi'r gwelliannau hyn. Diolch.
Delyth Jewell i ymateb i'r ddadl.
Delyth Jewell to reply to the debate.
Diolch, Llywydd. I thank Members for taking part in the debate. I think this is the first time that Laura and I have responded to legislation together since she has come to this role, so I welcome her to that. I think that the short debate that we've just had does go to show that there still is this imbalance in terms of influence between tenants and landlords. I'd certainly agree with what the Minister was saying about the Conservative amendments. I still do think that we need to go further in Wales and, for that reason, we will be pushing our amendments in this group to a vote, and I hope that Members will consider what was said. Diolch yn fawr.
Diolch, Lywydd. Diolch i'r Aelodau am gymryd rhan yn y ddadl. Credaf mai dyma'r tro cyntaf i Laura a minnau ymateb i ddeddfwriaeth gyda'n gilydd ers iddi ddod i’r rôl hon, felly rwy'n ei chroesawu iddi. Credaf fod y ddadl fer rydym newydd ei chael yn dangos bod anghydbwysedd o hyd o ran dylanwad rhwng tenantiaid a landlordiaid. Byddwn yn sicr yn cytuno â'r hyn roedd y Gweinidog yn ei ddweud am welliannau'r Ceidwadwyr. Rwy'n dal i feddwl bod angen inni fynd ymhellach yng Nghymru, ac am y rheswm hwnnw, byddwn yn gwthio ein gwelliannau yn y grŵp hwn i bleidlais, ac rwy'n gobeithio y bydd yr Aelodau'n ystyried yr hyn a ddywedwyd. Diolch yn fawr.
Y cwestiwn, felly, yw a ddylid derbyn gwelliant 32. A oes unrhyw wrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, dwi'n gweld gwrthwynebiad, ac felly fe wnawn ni atal y cyfarfod dros dro er mwyn paratoi ar gyfer y bleidlais. Fe fyddwn ni ond yn gwneud hyn unwaith yn ystod ystyriaeth Cyfnod 3. Felly, atal y cyfarfod dros dro. Diolch.
The question is that amendment 32 be agree. Does any Member object? [Objection.] Yes, I see an objection, and we will therefore suspend proceedings temporarily to prepare for our first vote. We will do this only once during this Stage 3 debate. So, we will suspend proceedings. Thank you.
Ataliwyd y Cyfarfod Llawn am 13:12.
Plenary was suspended at 13:12.
Ailymgynullodd y Senedd am 13:17, gyda'r Llywydd yn y Gadair.
The Senedd reconvened at 13:17, with the Llywydd in the Chair.
Felly, dyma ni'n cyrraedd ein pleidlais gyntaf ni, ac rŷm ni'n pleidleisio nawr yn gyntaf ar welliant 32 yn enw Delyth Jewell. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, mae wyth yn ymatal ac mae 32 yn erbyn, felly mae gwelliant 32 wedi ei wrthod.
So, that brings us to our first vote, and we will proceed to a vote on amendment 32 in the name of Delyth Jewell. Open the vote. Close the vote. In favour eight, eight abstentions and 32 against, therefore amendment 32 is not agreed.
Gwelliant 32: O blaid: 8, Yn erbyn: 32, Ymatal: 8
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 33, Delyth Jewell, ydy e'n cael ei symud?
Amendment 33, Delyth Jewell, is that moved?
Cynigiwyd gwelliant 33 (Delyth Jewell).
Amendment 33 (Delyth Jewell) moved.
Ydy.
Yes.
Ydy. Thumbs up yn golygu ei fod e'n cael ei symud. Gwelliant 33, felly. Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 33? Unrhyw un yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Oes. Dwi'n gweld gwrthwynebiad, ac felly gawn ni bleidlais ar welliant 33 yn enw Delyth Jewell. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, neb yn ymatal, 40 yn erbyn, ac felly mae gwelliant 33 wedi ei wrthod.
Yes. Thumbs up means it is moved. The question is that amendment 33 be agreed to. Does any Member object? [Objection.] Yes, I see that there are objections. We will therefore move to a vote on amendment 33 in the name of Delyth Jewell. Open the vote. Close the vote. In favour eight, no abstentions, 40 against. Therefore, amendment 33 is not agreed.
Gwelliant 33: O blaid: 8, Yn erbyn: 40, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Grŵp 2 yw'r grŵp nesaf o welliannau, ac mae'r rhain yn ymwneud â chyfnodau hysbysu. A gwelliant 34 yw'r prif welliant yn y grŵp yma. Dwi'n galw ar Delyth Jewell i gyflwyno'r gwelliant yma ac i siarad i'r gwelliannau eraill yn y grŵp. Delyth Jewell.
Our next group is group 2, which relates to notice periods. The lead amendment in the group is amendment 34. I call on Delyth Jewell to move and speak to the lead amendment and the other amendments in the group. Delyth Jewell.
Cynigiwyd gwelliant 34 (Delyth Jewell).
Amendment 34 (Delyth Jewell) moved.
Diolch, Llywydd. The amendments in this group are also reflective of our position of wanting to end no-fault evictions. We have tabled these in the spirit of seeking to find compromise with the Government, as we would consider supporting the Bill if it extended the no-fault period. So, these amendments extend the period of notice that must be given for a no-fault eviction, and we've provided several options here for Members to consider, which is why we have this series of votes.
So, amendments 34 and 20 extend that period to a year; amendments 35 and 21 extend the period to two years; amendments 36 and 22 extend that period to three years; amendments 37 and 23 extend the period to four years; amendments 38 and 24 extend the period to five years; and, finally, amendments 39 and 25 extend the period to 10 years. So, I want to know what people think is an acceptable notice period to give to tenants when they are not at fault.
Six months, in my view, is not enough notice for people in many circumstances. I take the point that the Minister's made in previous stages that, in effect, it gives a year's security. I still think that this doesn't take into account some of the most complex situations that can face tenants, for example: families with children who attend a local school and need to stay living in the area because moving schools is disruptive; families containing people who don't deal that well with changes in routine, such as people on the autistic spectrum; people who have caring responsibilities for family living nearby; or perhaps people who don't drive but have work commitments where moving home could jeopardise that employment, because the person needs to have access to decent public transport. These are people for whom being evicted will be especially stressful and disruptive. Why should children face the disruption of frequently moving schools because we have failed to provide long-term secure housing? Why should people face massive disruption through no fault of their own? A six-month notice period is simply not enough time for many families in rural or in Valleys communities to find alternative accommodation within the same area. That's something that, often, those who live in large cities with a vibrant rental market don't consider. It's also not enough time for people with disabilities to find suitable alternative accommodation where they need adaptations to the home.
On that basis, I believe the Government's attempted compromise with the landlord lobbyists is incompatible with equalities laws and potentially with the rights of the child. I therefore tabled this series of amendments to correct this, starting with the minimum acceptable period that my group would consider in order to support the legislation. I do hope Members will reflect on the equalities implications of what's been said, and I look forward to the debate. Diolch.
Diolch, Lywydd. Mae'r gwelliannau yn y grŵp hwn hefyd yn adlewyrchu ein safbwynt ein bod yn awyddus i roi diwedd ar droi allan heb fai. Rydym wedi eu cyflwyno yn yr ysbryd o geisio dod o hyd i gyfaddawd gyda'r Llywodraeth, gan y byddem yn ystyried cefnogi'r Bil pe bai'n ymestyn y cyfnod dim bai. Felly, mae'r gwelliannau hyn yn ymestyn y cyfnod rhybudd y mae'n rhaid ei roi ar gyfer troi allan heb fai, ac rydym wedi darparu sawl opsiwn yma i'r Aelodau eu hystyried, a dyna pam fod gennym y gyfres hon o bleidleisiau.
Felly, mae gwelliannau 34 ac 20 yn ymestyn y cyfnod hwnnw i flwyddyn; mae gwelliannau 35 a 21 yn ymestyn y cyfnod i ddwy flynedd; mae gwelliannau 36 a 22 yn ymestyn y cyfnod hwnnw i dair blynedd; mae gwelliannau 37 a 23 yn ymestyn y cyfnod i bedair blynedd; mae gwelliannau 38 a 24 yn ymestyn y cyfnod i bum mlynedd;, ac yn olaf, mae gwelliannau 39 a 25 yn ymestyn y cyfnod i 10 mlynedd. Felly, rwy’n awyddus i wybod beth y mae pobl yn meddwl sy'n gyfnod rhybudd derbyniol i'w roi i denantiaid pan nad ydynt ar fai.
Yn fy marn i, nid yw chwe mis yn ddigon o rybudd i bobl mewn llawer o amgylchiadau. Rwy’n derbyn y pwynt a wnaeth y Gweinidog mewn cyfnodau blaenorol ei fod, i bob pwrpas, yn rhoi blwyddyn o sicrwydd. Rwy'n dal i feddwl nad yw hyn yn ystyried rhai o'r sefyllfaoedd mwyaf cymhleth y gall tenantiaid eu hwynebu, er enghraifft: teuluoedd â phlant sy'n mynychu ysgol leol ac sydd angen parhau i fyw yn yr ardal gan fod newid ysgol yn aflonyddgar; teuluoedd sy'n cynnwys pobl nad ydynt yn ymdopi’n dda â newidiadau i'w ffordd o fyw, fel pobl ar y sbectrwm awtistig; pobl sydd â chyfrifoldebau gofalu am deulu sy'n byw gerllaw; neu bobl efallai nad ydynt yn gyrru ond sydd ag ymrwymiadau gwaith lle gallai symud tŷ beryglu'r gyflogaeth honno, gan fod angen i'r unigolyn allu defnyddio trafnidiaeth gyhoeddus addas. Mae'r rhain yn bobl y bydd cael eu troi allan yn arbennig o anodd ac aflonyddgar iddynt. Pam y dylai plant wynebu aflonyddwch newid ysgol yn aml am ein bod wedi methu darparu tai diogel yn hirdymor? Pam y dylai pobl wynebu aflonyddwch enfawr pan nad oes unrhyw fai arnynt hwy eu hunain? Nid yw cyfnod rhybudd o chwe mis yn ddigon o amser i lawer o deuluoedd mewn cymunedau gwledig neu yng nghymunedau’r Cymoedd ddod o hyd i lety arall yn yr un ardal. Mae hynny'n rhywbeth nad yw'r rheini sy'n byw mewn dinasoedd mawr a chanddynt farchnad rentu fywiog yn ei ystyried yn aml. Nid yw'n ddigon o amser chwaith i bobl ag anableddau ddod o hyd i gartref arall addas lle mae angen gwneud addasiadau.
Ar y sail honno, credaf fod ymgais y Llywodraeth i gyfaddawdu â lobïwyr y landlordiaid yn anghydnaws â deddfau cydraddoldeb, ac o bosibl, â hawliau'r plentyn. Felly, cyflwynais y gyfres hon o welliannau i gywiro hyn, gan ddechrau gyda'r cyfnod derbyniol byrraf y byddai fy ngrŵp yn ei ystyried er mwyn cefnogi'r ddeddfwriaeth. Rwy'n gobeithio y bydd yr Aelodau'n ystyried goblygiadau’r hyn a ddywedwyd mewn perthynas â chydraddoldeb, ac edrychaf ymlaen at y ddadl. Diolch.
Y Gweinidog i gyfrannu i'r ddadl—Julie James.
The Minister to contribute to the debate—Julie James.
Diolch, Llywydd. As Delyth has said, amendments 34 to 39 set out a range of longer alternative minimum notice periods that a landlord must give to end a periodic standard contract under section 173 of the 2016 Act. Amendments 40 to 45 do the same in relation to notices issued under a landlord's break clause in fixed-term standard contracts. The Bill, of course, is already increasing notice periods in both these instances from two to six months. The increased notice period represents a balance between the interests of landlords and contract holders, and it is a position previously supported by the Equality, Local Government and Communities Committee in its Stage 1 report on the Bill.
Delyth, I understand entirely, wants to achieve a situation in which the private rented sector gives the sort of security of tenure that people in social housing would ideally get, but I would argue that there will be unintended consequences from some of these amendments, which we would need to take into account were we to try and extend the notice periods in this way, not least that people would simply withdraw from the private rented sector altogether if they had to wait several years in order to get a house back in circumstances where they may need it for perfectly good reasons. So, this is always about the balance between the need of the landlord to retain their property for their own use or for selling on or for whatever, and for the tenant to get a security of tenure that does allow them, as Delyth says and we have a lot of sympathy with that, to stay in the area where their children are at school and where they are established as a family. Absolutely, we want to get the balance right and we believe that what we are setting out in the Bill does get that balance right and will not have any unintended consequences.
Furthermore, and it is a point I've made before but it's worth making again: under the Bill as drafted, tenants in Wales will have a greater security of tenure in relation to no-fault notice than anywhere else in the UK. In Scotland, for example, a tenant does not have to be at fault to receive only 28 days' notice in the first six months of a tenancy and less than three months' notice after that. The alternative minimum notice periods contained in these amendments would upset the balance between the rights of the contract holder and their landlord, and may well have unintended consequences in the private rented sector. As I indicated to the Equality, Local Government and Communities Committee when these same amendments were brought forward at Stage 2, I do not think these increases could be justified, and for these reasons, Llywydd, while I appreciate that they are well intentioned, I cannot support amendments 34 to 45.
Diolch, Lywydd. Fel y mae Delyth wedi’i ddweud, mae gwelliannau 34 i 39 yn nodi ystod o gyfnodau rhybudd amgen hirach y mae'n rhaid i landlord eu rhoi er mwyn dod â chontract cyfnodol safonol i ben o dan adran 173 yn Neddf 2016. Mae gwelliannau 40 i 45 yn gwneud yr un peth mewn perthynas â hysbysiadau a roddir o dan gymal terfynu landlord mewn contractau safonol cyfnod penodol. Mae'r Bil, wrth gwrs, eisoes yn ymestyn cyfnodau rhybudd yn y ddau achos o ddau i chwe mis. Mae'r cyfnod rhybudd hirach yn gydbwysedd rhwng buddiannau landlordiaid a deiliaid contractau, ac mae'n safbwynt a gefnogwyd eisoes gan y Pwyllgor Cymunedau, Cydraddoldeb a Llywodraeth Leol yn ei adroddiad Cyfnod 1 ar y Bil.
Rwy’n deall yn llwyr fod Delyth yn awyddus i gyrraedd sefyllfa lle mae’r sector rhentu preifat yn rhoi’r math o sicrwydd deiliadaeth y byddai pobl mewn tai cymdeithasol yn ei gael yn ddelfrydol, ond byddwn yn dadlau y bydd rhai o’r gwelliannau hyn yn arwain at ganlyniadau anfwriadol y byddai angen i ni eu hystyried pe baem yn ceisio ymestyn y cyfnodau rhybudd yn y ffordd hon, yn anad dim y byddai pobl yn ymadael â’r sector rhentu preifat yn gyfan gwbl pe bai'n rhaid iddynt aros sawl blwyddyn i gael tŷ yn ôl mewn amgylchiadau lle gallai fod ei angen arnynt am resymau da. Felly, mae hyn bob amser yn ymwneud â'r cydbwysedd rhwng angen y landlord i gadw eu heiddo at eu defnydd eu hunain neu er mwyn ei werthu neu beth bynnag, ac i'r tenant gael sicrwydd deiliadaeth sy'n caniatáu iddynt aros yn yr ardal lle mae eu plant yn yr ysgol a lle maent wedi ymsefydlu fel teulu, fel y dywed Delyth, ac mae gennym gryn dipyn o gydymdeimlad â hynny. Yn sicr, rydym yn awyddus i gael y cydbwysedd yn iawn, a chredwn fod yr hyn rydym yn ei nodi yn y Bil yn taro'r cydbwysedd hwnnw, ac na fydd yn arwain at unrhyw ganlyniadau anfwriadol.
Yn ychwanegol at hynny, ac mae'n bwynt rwyf wedi'i wneud o'r blaen ond mae'n werth ei wneud eto: o dan y Bil fel y'i drafftiwyd, bydd gan denantiaid yng Nghymru fwy o sicrwydd deiliadaeth mewn perthynas â hysbysiad dim bai nag yn unrhyw le arall yn y DU. Yn yr Alban, er enghraifft, nid oes yn rhaid i denant fod ar fai i gael 28 diwrnod o rybudd yn unig yn ystod chwe mis cyntaf eu tenantiaeth a llai na thri mis o rybudd ar ôl hynny. Byddai'r cyfnod hysbysu byrraf amgen yn y gwelliannau hyn yn amharu ar y cydbwysedd rhwng hawliau deiliad y contract a’u landlord, ac mae'n ddigon posibl y byddai iddo ganlyniadau anfwriadol yn y sector rhentu preifat. Fel y nodais wrth y Pwyllgor Cymunedau, Cydraddoldeb a Llywodraeth Leol pan gyflwynwyd yr un gwelliannau hyn yng Nghyfnod 2, ni chredaf y gellid cyfiawnhau’r cynnydd hwn, ac am y rhesymau hyn, Lywydd, er fy mod yn deall eu bod yn llawn bwriadau da, ni allaf gefnogi gwelliannau 34 i 45.
Delyth Jewell i ymateb.
Delyth Jewell to respond.
Diolch, Llywydd. I do realise that the Minister has sympathy with the motivation behind these amendments. I thank her for the response. In politics, I think that obviously we always need to find a balance—the art of what is possible. I still feel that the balance here needs to be tipped more in favour of the people with the kind of either vulnerabilities or very precarious situations that are all too common, which I've noted. For those reasons, although I do appreciate what the Minister says, we will be pushing these amendments to the vote, and I thank her for the response. I hope that Members will consider what we've said when it comes to voting. Diolch.
Diolch, Lywydd. Rwy'n sylweddoli bod y Gweinidog yn cydymdeimlo â'r cymhelliant y tu ôl i'r gwelliannau hyn. Diolch iddi am ei hymateb. Mewn gwleidyddiaeth, credaf fod angen inni ddod o hyd i gydbwysedd bob amser wrth gwrs—crefft yr hyn sy'n bosibl. Rwy'n dal i deimlo bod angen goleddfu'r cydbwysedd yn yr achos hwn o blaid y bobl sydd mewn sefyllfaoedd ansicr iawn neu sy'n agored i'r mathau o niwed sy'n rhy gyffredin o lawer, fel rwyf wedi'i nodi. Am y rhesymau hynny, er fy mod yn deall yr hyn a ddywed y Gweinidog, byddwn yn gwthio'r gwelliannau hyn i bleidlais, a diolch iddi am ei hymateb. Rwy'n gobeithio y bydd yr Aelodau'n ystyried yr hyn rydym wedi'i ddweud pan fyddant yn pleidleisio. Diolch.
Dyma ni'n cyrraedd y bleidlais, felly. A dim ond i ddweud, os derbynnir gwelliant 34, bydd gwelliannau 35, 36, 37, 38 a 39 yn methu. Y cwestiwn yw, felly: a ddylid derbyn gwelliant 34? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Oes, dwi'n gweld gwrthwynebiad, ac felly, i mewn i bleidlais ar welliant 34. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, neb yn ymatal a 41 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 34 wedi'i wrthod.
That brings us to the vote. And if amendment 34 is agreed, amendments 35, 36, 37, 38 and 39 will fall. The question, therefore, is that amendment 34 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes, I see that there are objections, and we will therefore move to a vote on amendment 34. Open the vote. Close the vote. In favour eight, no abstentions and 41 against. Therefore, amendment 34 is not agreed.
Gwelliant 34: O blaid: 8, Yn erbyn: 41, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 35, Delyth Jewell, yn cael ei symud?
Amendment 35, Delyth Jewell, is that moved?
[Anghlywadwy.]
[Inaudible.]
Ocê, ydy. Efallai bod well cadarnhau yn llafar hefyd, rhag ofn bod thumbs up ddim yn cael ei gofnodi ar y Cofnod swyddogol. Felly, ydy e'n cael ei symud, Delyth Jewell?
It is. Perhaps we should confirm orally too, in case a thumbs up isn't recorded on the official Record. Is it moved, Delyth Jewell?
Cynigiwyd gwelliant 35 (Delyth Jewell).
Amendment 35 (Delyth Jewell) moved.
Ydy, yn ffurfiol.
Yes, formally.
Diolch yn fawr. Felly, gwelliant 35, y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 35? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 35. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, neb yn ymatal a 41 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 35 wedi'i wrthod.
Thank you. So, amendment 35, the question is that amendment 35 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes, there are objections. We'll move to a vote on amendment 35. Open the vote. Close the vote. In favour eight, no abstentions and 41 against. Therefore, amendment 35 is not agreed.
Gwelliant 35: O blaid: 8, Yn erbyn: 41, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 36, Delyth Jewell.
Amendment 36, Delyth Jewell.
Cynigiwyd gwelliant 36 (Delyth Jewell).
Amendment 36 (Delyth Jewell) moved.
Ydy.
Moved.
Pleidlais, felly—. A oes gwrthwynebiad i welliant 36? [Gwrthwynebiad.] Oes, dwi'n gweld gwrthwynebiad, ac felly pleidlais ar welliant 36. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, neb yn ymatal a 41 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 36 wedi'i wrthod.
A vote, therefore—. Are there any objections to amendment 36? [Objection.] Yes, there are. We will move to a vote on amendment 36. Open the vote. Close the vote. In favour eight, no abstentions and 41 against. Therefore, amendment 36 is not agreed.
Gwelliant 36: O blaid: 8, Yn erbyn: 41, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 37, Delyth Jewell.
Amendment 37, Delyth Jewell.
Cynigiwyd gwelliant 37 (Delyth Jewell).
Amendment 37 (Delyth Jewell) moved.
Symud, plis.
Move.
Oes gwrthwynebiad i welliant 37? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, symudwn i bleidlais ar welliant 37 yn enw Delyth Jewell. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, neb yn ymatal a 41 yn erbyn. Mae gwelliant 37 wedi'i wrthod.
Are there any objections to amendment 37? [Objection.] There are. We will therefore move to a vote on amendment 37 in the name of Delyth Jewell. Open the vote. Close the vote. In favour eight, no abstentions and 41 against. Therefore, amendment 37 is not agreed.
Gwelliant 37: O blaid: 8, Yn erbyn: 41, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 38, Delyth Jewell.
Amendment 38, Delyth Jewell.
Cynigiwyd gwelliant 38 (Delyth Jewell).
Amendment 38 (Delyth Jewell) moved.
Symud, plis.
Move.
Oes gwrthwynebiad i welliant 38? [Gwrthwynebiad.] Oes, ac felly, fe wnawn ni gymryd pleidlais ar welliant 38 yn enw Delyth Jewell. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, neb yn ymatal a 41 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 38 wedi'i wrthod.
Are there any objections to amendment 38? [Objection.] Yes, there are. We will therefore move to a vote on amendment 38 in the name of Delyth Jewell. Open the vote. Close the vote. In favour eight, no abstentions and 41 against. Therefore, amendment 38 is not agreed.
Gwelliant 38: O blaid: 8, Yn erbyn: 41, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 39, Delyth Jewell.
Amendment 39, Delyth Jewell.
Cynigiwyd gwelliant 39 (Delyth Jewell).
Amendment 39 (Delyth Jewell) moved.
Symud, plis.
Move.
Gwelliant 39. A oes gwrthwynebiad i welliant 39? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, pleidlais ar welliant 39 yn enw Delyth Jewell. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, neb yn ymatal a 41 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 39 wedi'i wrthod.
Are there any objections to amendment 39? [Objection.] Yes, there are. So, we'll move to a vote on amendment 39 in the name of Delyth Jewell. Open the vote. Close the vote. In favour eight, no abstentions and 41 against. Therefore, amendment 39 is not agreed.
Gwelliant 39: O blaid: 8, Yn erbyn: 41, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 40, Delyth Jewell.
Amendment 40, Delyth Jewell.
Cynigiwyd gwelliant 40 (Delyth Jewell).
Amendment 40 (Delyth Jewell) moved.
Symud, plis.
Move.
Oes gwrthwynebiad i welliant 40? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, fe gymrwn ni bleidlais ar welliant 40 yn enw Delyth Jewell. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, neb yn ymatal a 41 yn erbyn. Felly, mae'r gwelliant wedi'i wrthod.
Are there any objections to amendment 40? [Objection.] There are. We will therefore move to a vote on amendment 40 in the name of Delyth Jewell. Open the vote. Close the vote. In favour eight, no abstentions and 41 against. Therefore, amendment 40 is not agreed.
Gwelliant 40: O blaid: 8, Yn erbyn: 41, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 41 nesaf, Delyth Jewell.
Amendment 41, Delyth Jewell.
Cynigiwyd gwelliant 41 (Delyth Jewell).
Amendment 41 (Delyth Jewell) moved.
Symud, plis.
Move, please.
Oes gwrthwynebiad i welliant 41? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, fe symudwn ni i bleidlais ar welliant 41. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, neb yn ymatal, 41 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 41 wedi ei wrthod.
Are there any objections to amendment 41? [Objection.] There are. We'll therefore move to a vote on amendment 41. Open the vote. Close the vote. In favour eight, no abstentions, 41 against. Therefore, amendment 41 is not agreed.
Gwelliant 41: O blaid: 8, Yn erbyn: 41, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 42, Delyth Jewell.
Amendment 42, Delyth Jewell.
Cynigiwyd gwelliant 42 (Delyth Jewell).
Amendment 42 (Delyth Jewell) moved.
Symud, plis.
Move, please.
Oes gwrthwynebiad i welliant 42? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, symudwn i bleidlais ar welliant 42 yn enw Delyth Jewell. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, neb yn ymatal, 41 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 42 wedi ei wrthod.
Are there any objections to amendment 42? [Objection.] Yes, there are. Open the vote. Close the vote. In favour eight, no abstentions, 41 against. Therefore, amendment 42 is not agreed.
Gwelliant 42: O blaid: 8, Yn erbyn: 41, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 43, Delyth Jewell.
Amendment 43, Delyth Jewell.
Cynigiwyd gwelliant 43 (Delyth Jewell).
Amendment 43 (Delyth Jewell) moved.
Symud, plis.
Move, please.
Oes gwrthwynebiad i welliant 43? [Gwrthwynebiad.] Oes, dwi'n gweld gwrthwynebiad, felly pleidlais ar welliant 43. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, neb yn ymatal, 41 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 43 wedi ei wrthod.
Any objections to amendment 43? [Objection.] Yes, there are objections. We'll move to a vote on amendment 43. Open the vote. Close the vote. In favour eight, no abstentions, 41 against. Therefore, amendment 43 is not agreed.
Gwelliant 43: O blaid: 8, Yn erbyn: 41, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 44, Delyth Jewell.
Amendment 44, Delyth Jewell.
Cynigiwyd gwelliant 44 (Delyth Jewell).
Amendment 44 (Delyth Jewell) moved.
Symud, plis.
Move, please.
Oes gwrthwynebiad i welliant 44? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, symudwn i bleidlais ar wellliant 44 yn enw Delyth Jewell. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, neb yn ymatal, 41 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 44 wedi ei wrthod.
Any objections to amendment 44? [Objection.] Yes, there are. We'll therefore move to a vote on amendment 44 in the name of Delyth Jewell. Open the vote. Close the vote. In favour eight, no abstentions, 41 against. Therefore, amendment 44 is not agreed.
Gwelliant 44: O blaid: 8, Yn erbyn: 41, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 45, Delyth Jewell.
Amendment 45, Delyth Jewell.
Cynigiwyd gwelliant 45 (Delyth Jewell).
Amendment 45 (Delyth Jewell) moved.
Symud, plis.
Move, please.
Oes gwrthwynebiad i welliant 45? [Gwrthwynebiad.] Oes, dwi'n gweld gwrthwynebiad. Felly, dyma ni'n symud i bleidlais ar welliant 45. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, neb yn ymatal, 41 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 45 wedi ei wrthod.
Any objections to amendment 45? [Objection.] There are. We will therefore move to a vote on amendment 45. Open the vote. Close the vote. In favour eight, no abstentions, 41 against. Therefore, amendment 45 is not agreed.
Gwelliant 45: O blaid: 8, Yn erbyn: 41, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Sy'n ein harwain ni at grŵp 3. Mae'r grŵp nesaf yma, sef grŵp 3, yn ymwneud â chontractau safonol a chyfnod penodol y gellir eu terfynu ar ôl cyfnod hysbysu o ddau fis. Gwelliant 9 yw'r prif welliant yn y grŵp yma. Dwi'n galw ar y Gweinidog, Julie James, i gyflwyno'r gwelliant a'r grŵp.
Which brings us to group 3. This relates to standard and fixed-term contracts that can be terminated with two months' notice. The lead amendment is amendment 9. I call on Julie James to move the amendment and speak to the other amendments in the group.
Cynigiwyd gwelliant 9 (Julie James).
Amendment 9 (Julie James) moved.
I move amendment 9 in my name. Amendment 9 further clarifies when a higher education institution is able to provide a two-month notice under either section 173 or, potentially, a landlord’s break clause. A higher education institution will only be allowed to provide two months’ notice to a contract holder who is provided with accommodation in order to be able to undertake a course of study. This is irrespective of whether the accommodation has also been provided for another purpose. I urge Members to support this amendment.
Regarding amendment 53 tabled by Laura Anne Jones, as I indicated when the same amendment was tabled at Stage 2, I do recognise the issue the amendment aims to address. Since the Stage 2 committee meeting, my officials have met with representatives of the three armed forces families federations and with the Ministry of Defence. The core concern is that the MOD provides only three months’ notice to terminate occupation of armed forces accommodation. Therefore, if a property owned by a member of the armed forces has been rented privately, the general requirement under the Bill to give six months’ notice could cause difficulties. However, it is clear from the discussions that have taken place that there are complexities that need to be further examined to ensure any provision we make to address this problem is sound. We also need to consider the position of someone whose landlord joins the armed forces after the start date of their contract, and could potentially be subject to a change in their security of tenure as a result. Therefore, I do not support amending the Bill now before these complexities are fully understood. As it stands, we already have regulation-making powers to provide for such an exemption if it proves to be appropriate and necessary.
Amendment 54, also tabled by Laura Anne, relates to the renting out of properties that are normally occupied by ministers of religion. Such private renting is, I understand, quite common for periods when such properties are not needed to house a minister of religion. I indicated during Stage 1 that I did not see a case for someone to be given only two months’ notice in such circumstances—a view with which the committee was in agreement. I remain to be convinced that this is necessary, and therefore do not support this amendment. However, should it at some point be decided that it is necessary, there is already a regulation-making power that could be used for such an exemption.
Rwy'n cynnig gwelliant 9 yn fy enw i. Mae gwelliant 9 yn egluro ymhellach pryd y gall sefydliad addysg uwch ddarparu rhybudd o ddeufis o dan naill ai adran 173, neu o bosibl, cymal terfynu landlord. Dim ond i ddeiliad contract y darparwyd llety iddynt allu dilyn cwrs astudio y caniateir i sefydliad addysg uwch roi deufis o rybudd. Mae hyn yn berthnasol p'un a yw'r llety wedi'i ddarparu at ddiben arall hefyd ai peidio. Rwy’n annog yr Aelodau i gefnogi'r gwelliant hwn.
O ran gwelliant 53 a gyflwynwyd gan Laura Anne Jones, fel y nodais pan gyflwynwyd yr un gwelliant yng Nghyfnod 2, rwy'n cydnabod y mater y mae'r gwelliant yn ceisio mynd i'r afael ag ef. Ers cyfarfod pwyllgor Cyfnod 2, mae fy swyddogion wedi cyfarfod â chynrychiolwyr tri ffederasiwn teuluoedd y lluoedd arfog a chyda'r Weinyddiaeth Amddiffyn. Y prif bryder yw mai tri mis o rybudd yn unig y mae’r Weinyddiaeth Amddiffyn yn ei roi i derfynu meddiannaeth llety’r lluoedd arfog. Felly, os yw eiddo sy’n eiddo i aelod o’r lluoedd arfog wedi’i rentu’n breifat, gallai’r gofyniad cyffredinol o dan y Bil i roi chwe mis o rybudd beri anawsterau. Fodd bynnag, mae'n amlwg o'r trafodaethau a gafwyd fod yna gymhlethdodau y mae'n rhaid eu harchwilio ymhellach i sicrhau bod unrhyw ddarpariaeth a wnawn i fynd i'r afael â'r broblem hon yn gadarn. Hefyd, mae angen inni ystyried sefyllfa rhywun y mae eu landlord yn ymuno â'r lluoedd arfog ar ôl dyddiad cychwyn eu contract, ac y gallent, o bosibl, wynebu newid yn eu sicrwydd deiliadaeth o ganlyniad. Felly, nid wyf yn cefnogi diwygio'r Bil ar hyn o bryd cyn bod y cymhlethdodau wedi eu deall yn llawn. Fel y saif pethau, mae gennym eisoes bwerau gwneud rheoliadau i ddarparu ar gyfer eithriad o'r fath os bydd hynny’n briodol ac yn angenrheidiol.
Mae gwelliant 54, a gyflwynwyd hefyd gan Laura Anne, yn ymwneud â gosod eiddo sydd fel arfer yn cael ei feddiannu gan weinidogion crefydd. Mae rhentu preifat o'r fath, rwy'n deall, yn eithaf cyffredin am gyfnodau pan nad oes angen eiddo o'r fath i ddarparu cartref i weinidog crefydd. Nodais yng Nghyfnod 1 nad oeddwn yn gweld achos dros roi deufis o rybudd yn unig i rywun yn y fath amgylchiadau—barn roedd y pwyllgor yn cytuno â hi. Rwy’n dal i fod yn argyhoeddedig fod hyn yn angenrheidiol, ac felly nid wyf yn cefnogi’r gwelliant hwn. Fodd bynnag, os penderfynir ar ryw adeg ei fod yn angenrheidiol, ceir pŵer i wneud rheoliadau eisoes y gellid ei ddefnyddio ar gyfer eithriad o'r fath.
Minister, I appreciate your comments on our amendments. Amendments 53 and 54 seek to provide an exemption to the Bill for members of the armed forces, as you explained, who have been given notice to leave service accommodation, as well as properties occupied by ministers of religion. Both amendments respond to concerns raised about the unintended consequences of the Bill. The National Residential Landlords Association Wales have highlighted that members of the armed forces who have been given notice to leave their service accommodation may face increased risk of homelessness or other housing difficulties due to the difference in notice periods provided for within this Bill compared to that used by the MOD.
I'm grateful to Cytûn for their support in helping us to draft amendment 54. They have also raised concerns about the impact of the Bill on faith communities. This includes potentially being able to rotate clergy on an annual basis between ministry roles and problems with a lengthy notice period before securing possession of a parsonage if a minister is removed due to a serious disciplinary issue. Minister, I appreciate that you've previously stated that you've been in discussions with stakeholders about both issues, as you outlined. Whilst I believe that our amendments will address the concerns that have been raised, I would appreciate if you could give me an update on the work that your officials have undertaken on this. When will you address these concerns, should you not be swayed by these amendments now?
Weinidog, rwy’n gwerthfawrogi eich sylwadau ar ein gwelliannau. Nod gwelliannau 53 a 54 yw darparu eithriad i'r Bil ar gyfer aelodau o'r lluoedd arfog, fel rydych wedi esbonio, sydd wedi cael rhybudd i adael llety’r gwasanaethau, yn ogystal ag eiddo y mae gweinidogion crefydd yn byw ynddo. Mae'r ddau welliant yn ymateb i bryderon a godwyd ynghylch canlyniadau anfwriadol y Bil. Mae Cymdeithas Genedlaethol Landlordiaid Preswyl Cymru wedi tynnu sylw at y ffaith y gallai aelodau o’r lluoedd arfog sydd wedi cael rhybudd i adael llety’r gwasanaethau wynebu risg uwch o ddigartrefedd neu anawsterau eraill ym maes tai oherwydd y gwahaniaeth rhwng y cyfnodau rhybudd y darperir ar eu cyfer yn y Bil hwn o’u cymharu â’r hyn a ddefnyddir gan y Weinyddiaeth Amddiffyn.
Rwy'n ddiolchgar i Cytûn am eu cymorth i'n helpu i ddrafftio gwelliant 54. Maent hefyd wedi mynegi pryderon ynghylch effaith y Bil ar gymunedau ffydd. Mae hyn yn cynnwys y posibilrwydd o allu cylchdroi clerigwyr yn flynyddol rhwng rolau’r weinidogaeth a phroblemau gyda chyfnod rhybudd hir cyn sicrhau meddiant ar bersondy os caiff gweinidog eu diswyddo oherwydd mater disgyblu difrifol. Weinidog, rwy'n deall eich bod eisoes wedi nodi eich bod wedi cael trafodaethau gyda rhanddeiliaid ynglŷn â’r ddau fater, fel yr amlinellwyd gennych. Er y credaf y bydd ein gwelliannau’n mynd i'r afael â'r pryderon a godwyd, byddwn yn gwerthfawrogi pe gallech roi'r wybodaeth ddiweddaraf i mi ynglŷn â’r gwaith y mae eich swyddogion wedi'i wneud ar hyn. Pryd y byddwch yn mynd i'r afael â'r pryderon hyn, os na chewch eich perswadio gan y gwelliannau hyn yn awr?
Was that the end of your contribution?
Ai dyna ddiwedd eich cyfraniad?
Yes.
Ie.
Sorry—my mistake. I wasn't sure whether you'd lost the sound or whether that was the end of the contribution. That's great. Thank you. There are no other speakers, so I'll call Julie James to respond to the debate, if she wishes to.
Mae'n ddrwg gennyf—fy nghamgymeriad i. Nid oeddwn yn siŵr a oeddech wedi colli'r sain neu ai dyna ddiwedd y cyfraniad. Mae hynny'n wych. Diolch. Nid oes unrhyw siaradwyr eraill, felly galwaf ar Julie James i ymateb i'r ddadl, os yw'n dymuno gwneud hynny.
Briefly, just to ask Members to support amendment 9, for the additional clarity it brings. I do ask Members to reject amendments 53 and 54 on the basis that I've already set out. We are in discussion with both groups of stakeholders and we would much rather use the regulation powers already available to us to tackle these concerns once the full extent of the issues has been properly explored.
Yn fyr, dim ond i ofyn i'r Aelodau gefnogi gwelliant 9, am yr eglurder ychwanegol y mae’n ei ddarparu. Gofynnaf i'r Aelodau wrthod gwelliannau 53 a 54 ar y sail rwyf eisoes wedi'i nodi. Rydym yn trafod gyda'r ddau grŵp o randdeiliaid a byddai'n llawer gwell gennym ddefnyddio'r pwerau rheoleiddio sydd ar gael i ni eisoes i fynd i'r afael â'r pryderon hyn ar ôl i raddau llawn y materion gael eu harchwilio'n iawn.
Y cwestiwn, felly, yw: a ddylid derbyn gwelliant 9? A oes unrhyw Aelod yn gwrthwynebu gwelliant 9? [Gwrthwynebiad.] Oes, dwi'n gweld gwrthwynebiad, ac felly dyma ni'n symud i bleidlais ar welliant 9, yn enw Julie James. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, tri yn ymatal, ac un yn erbyn, ac felly mae gwelliant 9 wedi ei gymeradwyo.
The question is that amendment 9 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes, there are objections. We will therefore move to a vote on amendment 9 in the name of Julie James. Open the vote. Close the vote. In favour 45, three abstentions, and one against. Therefore, amendment 9 is agreed.
Gwelliant 9: O blaid: 45, Yn erbyn: 1, Ymatal: 3
Derbyniwyd y gwelliant
Y grŵp nesaf o welliannau yw grŵp 4, ac mae'r grŵp yma yn ymwneud â diwygiadau amrywiol i Ddeddf 2016. Gwelliant 10 yw'r prif welliant, a dwi'n galw ar Julie James, y Gweinidog, i siarad i'r gwelliant hwnnw a'r gwelliannau eraill yn y grŵp.
We will now move to group 4, miscellaneous amendments to the 2016 Act. The lead amendment in the group is amendment 10, and I call on Julie James to move and speak to the lead amendment and the other amendments in the group. Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 10 (Julie James).
Amendment 10 (Julie James) moved.
I move the amendments in my name. The purpose of amendments 10, 16, 17 and 19 is to remove redundant references to the Displaced Persons (Temporary Protection) Regulations 2005, which have now been revoked.
Amendment 18 will remove the examples in section 33 of the 2016 Act of editorial changes that may be made to fundamental and supplementary terms set out in a written statement. On reflection, these examples may be unhelpful and are not considered necessary. As Members will appreciate, it is essential that the terms set out in written statements reflect the provisions included in the Act and any regulations made under it, as appropriate. But where there may be some opportunity to improve in this area and enhance the experience of model written statements for users, I do not want to take—for users, I want to take it. Forgive me; I mangled that up a bit. I'll say that again. Where there may be some opportunity to improve in this area and enhance the experience of model written statements for users, I do want to take that opportunity.
Amendment 20 further clarifies the circumstances where a community landlord may provide a standard contract, instead of a secure contract, to a contract holder undertaking study. This exemption only applies where the accommodation is provided solely for the purposes of the contract holder attending a designated course at an educational establishment. Where the contract holder has additional entitlement to the property outside of the need for accommodation to study, the community landlord is required to provide a secure contract, where the additional entitlement of the contract holder would otherwise qualify them for a contract of that kind. The accommodation covered under this provision is not connected to, and is for a different purpose than, that provided by a higher education institution.
Amendments 21 and 25 through to 27 amend section 256(2) of the 2016 Act. This section currently permits regulations made under the 2016 Act to make consequential amendments to enactments, and modifications, repeals and revocations of enactments. This amendment will expand that power so that it applies to any provision of the 2016 Act, as well as to other enactments. Such an amendment has been identified as necessary as a result of the considerations relating to the Jarvis v. Evans judgment. This amendment will facilitate the making of accessible and clear legislation by ensuring that required consequential amendments can be made to the 2016 Act and can be made in the most appropriate place within the 2016 Act.
Amendment 56 would remove accommodation occupied by ministers of religion entirely from the Renting Homes regime. The provisions of this amending legislation currently provide greater security of tenure to ministers of religion who often occupy their accommodation through a basic licence. We have received representations from Cytûn, representatives of churches in Wales, who have expressed concern that such an approach would have an impact upon the way that churches currently operate. Whilst my officials are in contact with Cytûn on this matter, I am conscious that the views of all affected parties have not yet been sought. The Welsh Government will keep this matter under review and look to use the available subordinate legislation powers to address any issue, if required. Therefore, I'm afraid I cannot support amendment 56.
Rwy'n cynnig y gwelliannau yn fy enw i. Diben gwelliannau 10, 16, 17 a 19 yw dileu cyfeiriadau diangen at y Rheoliadau Personau a Ddadleolir (Diogelu Dros Dro) 2005, sydd bellach wedi'u dirymu.
Bydd Gwelliant 18 yn cael gwared ar yr enghreifftiau yn adran 33 yn Neddf 2016 o newidiadau golygyddol y gellir eu gwneud i delerau sylfaenol ac atodol a nodir mewn datganiad ysgrifenedig. O ystyried, gall yr enghreifftiau hyn fod yn ddi-fudd ac nid ystyrir eu bod yn angenrheidiol. Fel y bydd yr Aelodau'n deall, mae'n hanfodol fod y telerau a nodir mewn datganiadau ysgrifenedig yn adlewyrchu'r darpariaethau a gynhwysir yn y Ddeddf ac unrhyw reoliadau a wneir oddi tani, fel sy'n briodol. Ond lle gallai fod rhywfaint o gyfle i wella yn y maes hwn a gwella'r profiad o ddatganiadau ysgrifenedig enghreifftiol i ddefnyddwyr, ni hoffwn achub—i ddefnyddwyr, hoffwn achub ar y cyfle hwnnw. Maddeuwch i mi; fe wneuthum smonach o hynny braidd. Fe’i dywedaf eto. Lle gallai fod rhywfaint o gyfle i wella yn y maes hwn a gwella'r profiad o ddatganiadau ysgrifenedig enghreifftiol i ddefnyddwyr, fe hoffwn achub ar y cyfle hwnnw.
Mae gwelliant 20 yn egluro ymhellach yr amgylchiadau lle gall landlord cymunedol ddarparu contract safonol, yn hytrach na chontract diogel, i ddeiliad contract sy'n dilyn cwrs astudio. Nid yw’r eithriad hwn ond yn berthnasol pan ddarperir y llety er mwyn galluogi deiliad y contract i fynychu cwrs dynodedig mewn sefydliad addysgol yn unig. Lle bydd gan ddeiliad y contract hawl ychwanegol i'r eiddo y tu hwnt i'r angen am lety i astudio, mae'n ofynnol i'r landlord cymunedol ddarparu contract diogel, lle byddai hawl ychwanegol deiliad y contract fel arall yn eu gwneud yn gymwys ar gyfer contract o'r math hwnnw. Mae'r llety a nodir o dan y ddarpariaeth hon at ddiben gwahanol ac nid yw wedi'i gysylltu â’r llety a ddarperir gan sefydliad addysg uwch.
Mae gwelliannau 21 a 25 hyd at 27 yn diwygio adran 256(2) yn Neddf 2016. Ar hyn o bryd, mae'r adran hon yn caniatáu rheoliadau a wnaed o dan Ddeddf 2016 i wneud diwygiadau canlyniadol i ddeddfiadau, ac addasu, diddymu a dirymu deddfiadau. Bydd y gwelliant hwn yn ehangu'r pŵer hwnnw fel ei fod yn berthnasol i unrhyw un o ddarpariaethau Deddf 2016, yn ogystal ag i ddeddfiadau eraill. Nodwyd bod gwelliant o'r fath yn angenrheidiol o ganlyniad i'r ystyriaethau sy'n ymwneud â dyfarniad Jarvis v. Evans. Bydd y gwelliant hwn yn hwyluso’r broses o greu deddfwriaeth hygyrch a chlir drwy sicrhau y gellir gwneud y newidiadau canlyniadol angenrheidiol i Ddeddf 2016 ac y gellir eu gwneud yn y lle mwyaf priodol o fewn Deddf 2016.
Byddai gwelliant 56 yn cael gwared ar lety a feddiannir gan weinidogion crefydd yn gyfan gwbl o drefn Rhentu Cartrefi. Ar hyn o bryd, mae darpariaethau'r ddeddfwriaeth ddiwygio hon yn darparu mwy o sicrwydd deiliadaeth i weinidogion crefydd sy'n aml yn meddiannu eu llety drwy drwydded sylfaenol. Rydym wedi derbyn sylwadau gan Cytûn, cynrychiolwyr eglwysi yng Nghymru, sydd wedi mynegi pryder y byddai dull o'r fath yn cael effaith ar y ffordd y mae eglwysi’n gweithredu ar hyn o bryd. Er bod fy swyddogion mewn cysylltiad â Cytûn ynglŷn â'r mater hwn, rwy'n ymwybodol na ofynnwyd am farn yr holl unigolion yr effeithir arnynt eto. Bydd Llywodraeth Cymru yn parhau i adolygu'r mater hwn ac yn ceisio defnyddio'r pwerau is-ddeddfwriaeth sydd ar gael i fynd i'r afael ag unrhyw fater sy'n codi, os bydd angen. Felly, mae arnaf ofn na allaf gefnogi gwelliant 56.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 10? A oes unrhyw wrthwynebiad i welliant 10? [Gwrthwynebiad.] Oes, dwi'n gweld gwrthwynebiad, ac felly mi wnawn ni symud i bleidlais ar welliant 10. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, tri yn ymatal, un yn erbyn. Felly mae gwelliant 10 wedi ei gymeradwyo.
The question is that amendment 10 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes, there are objections. We will therefore move to a vote on amendment 10. Open the vote. Close the vote. In favour 45, three abstentions, one against. Therefore amendment 10 is agreed.
Gwelliant 10: O blaid: 45, Yn erbyn: 1, Ymatal: 3
Derbyniwyd y gwelliant
Laura Jones, amendment 53. Is it being moved? Formally? Amendment 53 in your name. Are you moving it formally?
Laura Jones, gwelliant 53. A yw'n cael ei gynnig? Yn ffurfiol? Gwelliant 53 yn eich enw chi. A ydych yn ei gynnig yn ffurfiol?
Cynigiwyd gwelliant 53 (Laura Anne Jones)
Amendment 53 (Laura Anne Jones) moved.
Move.
Rwy’n ei gynnig.
A oes gwrthwynebiad?
Is there any objection?
Is there an objection to amendment 53? [Objection.] Yes, I see an objection. So, we'll move to a vote on amendment 53.
A oes unrhyw wrthwynebiad i welliant 53? [Gwrthwynebiad.] Oes, gwelaf wrthwynebiad. Felly, symudwn i bleidlais ar welliant 53.
Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 14, neb yn ymatal, 35 yn erbyn. Mae gwelliant 53 wedi ei wrthod.
Open the vote. Close the vote. In favour 14, no abstentions, 35 against. Therefore, amendment 53 is not agreed.
Gwelliant 53: O blaid: 14, Yn erbyn: 35, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Amendment 53: For: 14, Against: 35, Abstain: 0
Amendment has been rejected
Amendment 54, Laura Jones. Is that being moved? It's in your name.
Gwelliant 54, Laura Jones. A yw’n cael ei gynnig? Mae yn eich enw chi.
Cynigiwyd gwelliant 54 (Laura Anne Jones)
Amendment 54 (Laura Anne Jones) moved.
Move.
Rwy’n ei gynnig.
Thank you. The question is whether there is any objection to amendment 54. [Objection.] Yes, I see an objection. So, we'll move to a vote on amendment 54.
Diolch. Y cwestiwn yw a oes unrhyw wrthwynebiad i welliant 54. [Gwrthwynebiad.] Oes, gwelaf wrthwynebiad. Felly, symudwn i bleidlais ar welliant 54.
Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 36 yn erbyn, ac felly mae'r gwelliant wedi ei wrthod.
Open the vote. Close the vote. In favour 13, no abstentions, 36 against, and therefore the amendment is not agreed.
Gwelliant 54: O blaid: 13, Yn erbyn: 36, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Amendment 54: For: 13, Against: 36, Abstain: 0
Amendment has been rejected
Delyth Jewell, gwelliant 46 sydd nesaf. Ydy e'n cael ei symud?
Delyth Jewell, amendment 46 is next. Is it moved?
Cynigiwyd gwelliant 46 (Delyth Jewell).
Amendment 46 (Delyth Jewell) moved.
Symud, plis.
Move, please.
Os derbynnir gwelliant 46, bydd gwelliant 1 yn methu. Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn 46? A oes unrhyw wrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, dwi'n gweld gwrthwynebiad. Felly, fe symudwn i bleidlais ar welliant 46. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid wyth, dau yn ymatal, 39 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 46 wedi ei wrthod.
If amendment 46 is agreed, amendment 1 falls. The question is that amendment 46 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes, I see that there is an objection. We will therefore move to a vote on amendment 46. Open the vote. Close the vote. In favour eight, two abstentions, 39 against. Therefore, amendment 46 is not agreed.
Gwelliant 46: O blaid: 8, Yn erbyn: 39, Ymatal: 2
Gwrthodwyd y gwelliant
Grŵp 5 yw'r grŵp nesaf o welliannau. Mae'r grŵp yma'n ymwneud â chyfyngiadau ar roi hysbysiad, a gwelliant 1 yw'r prif welliant yn y grŵp. Dwi'n galw ar Julie James, y Gweinidog, i gyflwyno gwelliant 1 a'r gwelliannau eraill yn y grŵp ac i siarad iddyn nhw. Y Gweinidog, Julie James.
We now move to group 5, which relates to restrictions on giving notice. The lead amendment in the group is amendment 1. I call on Julie James to move and speak to the lead amendment and the other amendments in the group. Minister, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 1 (Julie James).
Amendment 1 (Julie James) moved.
Diolch, Llywydd. I move Government amendments 1, 23, 29 and 30, which clarify when a notice under section 173 can be served upon a contract holder by re-titling section 175 so that the heading matches the section itself. This will remove the potential for ambiguity regarding a situation where the occupation contract doesn’t permit the contract holder to start occupying the property immediately. This can often be the case with student lets where the contract permits the contract holder to start occupying from a date in the future. In these and similar circumstances, a landlord cannot serve a section 173 notice during the period that starts with the day the contract is made and ending six months after the occupation date, and the amendment ensures that the heading of section 175 reflects that fact.
Amendments 2, 24 and 31 clarify when a landlord’s break clause notice can be issued to a contract holder by re-titling section 196 so that the heading matches the text of the section. It will remain the case that a landlord is prevented from serving a break clause under a fixed-term contract until 18 months after the contract has elapsed, starting with the occupation date of the contract. This restriction will apply regardless of when the fixed-term contract was entered into.
Amendments 3, 4, 8 and 15 remove references to the Housing (Wales) Act 2014 within this Bill. Such action is necessary, following detailed consideration of the Jarvis v Evans Court of Appeal judgment in 2020, relating to the Housing (Wales) Act 2014. The judgment has proven to be quite complicated in its application, not only to the 2014 Act, but how this is expressed with the Renting Homes (Wales) Act 2016. I have some concerns that any amendments brought forward at this stage to account for this judgment may not be accurate and would be difficult to correct. Therefore, I consider it prudent to remove these references to the 2014 Act so that the matter can be fully considered and provisions confidently brought forward.
Amendments 11, 12, 13 and 22 provide further clarity on serving a section 173 or 186 and a break clause notice by a landlord who has not provided a written statement to the contract holder. Amendments 11, 12 and 13 remove any potential uncertainty around the ability of a landlord to issue a notice where a written statement has not been provided to the contract holder. Where a written statement has not been provided by the landlord, regardless of whether this is during the 14-day period provided for under sections 31(1) and 31(2), the landlord will be prevented from serving a notice set out under schedule 2 until a written statement is provided.
Section 31(1) provides a period of 14 days for the landlord to provide a written statement to the contract holder, starting with the occupation date of the contract. Section 31(2) provides a period of 14 days, from the date of occupation or where the landlord becomes aware, for the landlord to provide a new written statement to the contract holder should the contract holder change during the life of the contract. A landlord who provides a written statement within this 14-day period is not subjected to further sanction. Amendment 13 clarifies that a landlord who has failed to comply with this requirement is prohibited from giving a notice under section 173 or 186 under a landlord’s break clause for a period of six months, starting with the day on which the landlord provided the written statement to the contract holder.
Amendment 14 provides clarification that a landlord is restricted from serving notice when they are in breach of the security requirements in relation to the occupation contract.
Amendment 28 deals with those existing tenancies and licences, which will convert to an occupation contract upon implementation of the Renting Homes Act. An existing landlord, upon implementation of the Act, will have a period of six months from the appointed day—the date of implementation—to provide the contract holder with a copy of the written statement. During this six-month period, the occupation contract is in force and applies to both landlord and contract holder equally. Amendment 28 clarifies that a landlord is not prevented from serving a notice under section 173, section 186, or a landlord’s break clause during this period, whether or not the written statement has been provided to the contract holder.
I therefore urge Members to support all the amendments in this group. Diolch, Llywydd.
Diolch, Lywydd. Rwy'n cynnig gwelliannau 1, 23, 29 a 30 y Llywodraeth, sy'n egluro pryd y gellir cyflwyno rhybudd o dan adran 173 i ddeiliad contract drwy aildeitlo adran 175 fel bod y pennawd yn cyfateb i'r adran ei hun. Bydd hyn yn cael gwared ar y posibilrwydd o amwysedd mewn perthynas â sefyllfa lle nad yw'r contract meddiannaeth yn caniatáu i ddeiliad y contract ddechrau meddiannu'r eiddo ar unwaith. Yn aml, gall hyn godi gydag eiddo ar osod i fyfyrwyr lle mae'r contract yn caniatáu i ddeiliad y contract ddechrau meddiannu o ddyddiad yn y dyfodol. O dan yr amgylchiadau hyn ac amgylchiadau tebyg, ni all landlord roi rhybudd adran 173 yn ystod y cyfnod sy'n dechrau ar y diwrnod y gwneir y contract ac a ddaw i ben chwe mis ar ôl y dyddiad meddiannu, ac mae'r gwelliant yn sicrhau bod pennawd adran 175 yn adlewyrchu'r ffaith honno.
Mae gwelliannau 2, 24 a 31 yn egluro pryd y gall landlord roi rhybudd cymal terfynu i ddeiliad contract drwy aildeitlo adran 196 fel bod y pennawd yn cyfateb i destun yr adran. Bydd yn parhau i fod yn wir fod landlord yn cael eu hatal rhag cyflwyno cymal terfynu o dan gontract cyfnod penodol am 18 mis ar ôl i'r contract ddod i ben, gan ddechrau gyda dyddiad meddiannu'r contract. Bydd y cyfyngiad hwn yn berthnasol ni waeth pryd yr ymrwymwyd i'r contract cyfnod penodol.
Mae gwelliannau 3, 4, 8 a 15 yn dileu cyfeiriadau at Ddeddf Tai (Cymru) 2014 yn y Bil hwn. Mae angen cymryd camau o'r fath, yn dilyn ystyriaeth fanwl o ddyfarniad Llys Apêl Jarvis v Evans yn 2020, mewn perthynas â Deddf Tai (Cymru) 2014. Mae'r dyfarniad wedi bod yn eithaf cymhleth wrth ei roi ar waith, nid yn unig mewn perthynas â Deddf 2014, ond o ran sut y caiff hyn ei fynegi gyda Deddf Rhentu Cartrefi (Cymru) 2016. Mae gennyf rai pryderon y gallai unrhyw welliannau a gyflwynir ar y cam hwn i gyfrif am y dyfarniad hwn fod yn anghywir ac y byddai'n anodd eu cywiro. Felly, rwyf o'r farn ei bod yn ddoeth dileu'r cyfeiriadau hyn at Ddeddf 2014 fel y gellir ystyried y mater yn llawn a chyflwyno darpariaethau yn hyderus.
Mae gwelliannau 11, 12, 13 a 22 yn rhoi eglurder pellach ar gyflwyno rhybudd adran 173 neu 186 a rhybudd cymal terfynu gan landlord nad yw wedi darparu datganiad ysgrifenedig i ddeiliad y contract. Mae gwelliannau 11, 12 a 13 yn dileu unrhyw ansicrwydd posibl ynghylch gallu landlord i gyflwyno rhybudd lle na ddarparwyd datganiad ysgrifenedig i ddeiliad y contract. Pan na ddarparwyd datganiad ysgrifenedig gan y landlord, boed yn ystod y cyfnod o 14 diwrnod y darperir ar ei gyfer o dan adrannau 31(1) a 31(2) ai peidio, bydd y landlord wedi’u hatal rhag cyflwyno rhybudd a nodir o dan atodlen 2 hyd nes y darperir datganiad ysgrifenedig.
Mae adran 31(1) yn darparu cyfnod o 14 diwrnod i'r landlord ddarparu datganiad ysgrifenedig i ddeiliad y contract, gan ddechrau gyda dyddiad meddiannu'r contract. Mae adran 31(2) yn darparu cyfnod o 14 diwrnod, o’r dyddiad meddiannu neu pan ddaw'r landlord yn ymwybodol, i'r landlord ddarparu datganiad ysgrifenedig newydd i ddeiliad y contract pe bai deiliad y contract yn newid yn ystod oes y contract. Ni fydd landlord sy'n darparu datganiad ysgrifenedig o fewn y cyfnod o 14 diwrnod yn wynebu unrhyw sancsiynau pellach. Mae gwelliant 13 yn egluro bod landlord sydd wedi methu cydymffurfio â'r gofyniad hwn wedi’u gwahardd rhag rhoi rhybudd o dan adran 173 neu 186 o dan gymal terfynu landlord am gyfnod o chwe mis, gan ddechrau gyda'r diwrnod y darparodd y landlord y datganiad ysgrifenedig i ddeiliad y contract.
Mae gwelliant 14 yn egluro bod landlord wedi'u hatal rhag cyflwyno rhybudd pan fyddant yn mynd yn groes i’r gofynion diogelwch mewn perthynas â'r contract meddiannaeth.
Mae gwelliant 28 yn ymdrin â'r tenantiaethau a'r trwyddedau presennol hynny, a fydd yn trosi'n gontract meddiannaeth ar ôl i’r Ddeddf Rhentu Cartrefi gael ei gweithredu. Bydd gan landlord presennol, ar ôl i’r Ddeddf gael ei gweithredu, gyfnod o chwe mis o'r diwrnod penodedig—y dyddiad gweithredu—i roi copi o'r datganiad ysgrifenedig i ddeiliad y contract. Yn ystod y cyfnod hwn o chwe mis, mae'r contract meddiannaeth mewn grym ac mae’n berthnasol i’r un graddau i'r landlord a deiliad y contract. Mae gwelliant 28 yn egluro nad yw landlord wedi eu hatal rhag cyflwyno rhybudd o dan adran 173, adran 186, neu gymal terfynu landlord yn ystod y cyfnod hwn, p’un a yw'r datganiad ysgrifenedig wedi'i ddarparu i ddeiliad y contract ai peidio.
Felly, rwy’n annog yr Aelodau i gefnogi'r holl welliannau yn y grŵp hwn. Diolch, Lywydd.
Thank you. Before I call Laura Jones to speak, may I apologise to Laura Jones for not having called her in the previous group of amendments? That was my fault entirely and would have confused you. Sorry about that. So, if you wish to make any comments on amendments 53 and 54 from the previous group just to place them on the Record, please feel free to do so. And of course, speak to this group of amendments as well. My apologies, Laura.
Diolch. Cyn i mi alw ar Laura Jones i siarad, a gaf fi ymddiheuro i Laura Jones am beidio â’i galw yn y grŵp blaenorol o welliannau? Fy mai i yn llwyr oedd hynny a byddai wedi eich drysu. Mae’n ddrwg gennyf am hynny. Felly, os ydych yn dymuno gwneud unrhyw sylwadau ar welliannau 53 a 54 o'r grŵp blaenorol fel eu bod wedi'u cofnodi, mae croeso i chi wneud hynny. Ac wrth gwrs, siaradwch am y grŵp hwn o welliannau hefyd. Ymddiheuriadau, Laura.
Thank you, Llywydd, I appreciate that. Okay, yes, we'll go back to group 4. Amendment 56 in my name is linked to our amendment 54, which we've just debated and voted on. It seeks to clarify the occupation status of the minister of religion and I am, again, grateful to Cytûn for their support.
In written evidence, Cytûn state that it is their view that ministers of religion who occupy parsonage properties do not fall within the scope of the Bill. For example, Church in Wales ministers do not pay any rent, licence fee or other payment to the representative body or to any other Church in Wales body. Cytûn therefore contend that the direct effect of the Act would alter the relationship between the Church and ministers from a relationship that is not an employment relationship to one that is an employment relationship. However, they also acknowledge that this is an unintended consequence of the Bill that would be addressed through this amendment. It is my hope that Members would support this.
Minister, I would also ask for some clarification about amendment 25, which gives the Welsh Ministers a number of additional powers over the 2016 Act. The purpose and effect table is not very clear on how you intend to use these potentially wide-ranging powers in the future. So, I would appreciate some clarity on this. Shall I go straight on to group 5, Llywydd?
Diolch, Lywydd, rwy'n gwerthfawrogi hynny. Iawn, ie, fe awn yn ôl at grŵp 4. Mae gwelliant 56 yn fy enw i yn gysylltiedig â'n gwelliant 54 rydym newydd ei drafod a phleidleisio arno. Ei nod yw egluro statws meddiannaeth gweinidog crefydd, ac unwaith eto, rwy'n ddiolchgar i Cytûn am eu cymorth.
Mewn tystiolaeth ysgrifenedig, dywed Cytûn mai eu safbwynt hwy yw nad yw gweinidogion crefydd sy'n meddiannu persondai wedi’u cynnwys o fewn terfynau’r Bil. Er enghraifft, nid yw gweinidogion yr Eglwys yng Nghymru yn talu unrhyw rent, ffi’r drwydded nac unrhyw daliad arall i'r corff cynrychioliadol nac i unrhyw un o gyrff eraill yr Eglwys yng Nghymru. Mae Cytûn yn dadlau felly y byddai effaith uniongyrchol y Ddeddf yn newid y berthynas rhwng yr Eglwys a gweinidogion o fod yn berthynas nad yw'n berthynas gyflogaeth i un sy'n berthynas gyflogaeth. Fodd bynnag, maent hefyd yn cydnabod bod hwn yn ganlyniad anfwriadol i'r Bil a fyddai'n cael sylw drwy'r gwelliant hwn. Fy ngobaith yw y byddai'r Aelodau'n cefnogi hyn.
Weinidog, hoffwn ofyn hefyd am eglurhad ynghylch gwelliant 25, sy'n rhoi nifer o bwerau ychwanegol i Weinidogion Cymru dros Ddeddf 2016. Nid yw'r tabl diben ac effaith yn glir iawn ynglŷn â sut rydych yn bwriadu defnyddio'r pwerau hyn a allai fod yn bellgyrhaeddol yn y dyfodol. Felly, byddwn yn gwerthfawrogi rhywfaint o eglurder ar hynny. A ddylwn fynd yn syth ymlaen at grŵp 5, Lywydd?
Yes, please. Carry on.
Dylech, os gwelwch yn dda. Ewch yn eich blaen.
Restrictions on giving notice. Minister, we will be abstaining on amendments 1 and 2, and their consequential amendments. This is not because I disagree with the intention of increasing security of tenure, but because I want to raise issues discussed by my colleague Mark Isherwood MS during Stage 2.
At Stage 2, we brought forward an amendment based on recommendations made by the NRLA to allow for a six-month section 173 notice to be served after four months, but to take effect at the end of the six-month fixed term. The NRLA, whilst not disrupting the Bill's intentions, have voiced concerns about the impact that this may have in markets where the preservation of an annual cycle, mainly the student sector, is essential for the smooth running of the rental sector. This was also supported by the leader of Ceredigion County Council, a Plaid Cymru councillor, in a recent letter received by the NRLA.
The Minister refused to accept this amendment, instead arguing that students would not be treated differently. This was not the intention of this amendment. Nor would this amendment have encroached on the Welsh Government's objective of a year's security of tenure and increased notice period. All it sought was to give the landlords extra flexibility to preserve the business cycle that is essential to the efficient running of the sector. Minister, how do you respond to the legitimate concerns of some within the housing sector about the impact that this provision will have on the student housing sector, in particular, and how can you alleviate these concerns?
Moving on to amendment 2, we put forward a compromise amendment at Stage 2, allowing for a six-month, 10-year tenant-only break, which was proposed by the NRLA. However, this was rejected by the Minister. This was based on concerns that some tenants want some flexibility so that they can respond to changes in their personal lives. As such, will the Minister provide confidence about how the Bill provides for tenants who require flexibility, while also increasing security of tenure?
Finally, we are abstaining on amendment 15, as it does not seem to fully resolve the judgment of the recent Jarvis v. Evans case. Indeed, it returns to the status quo, as outlined in the Housing (Wales) Act 2014. As such, I wanted to ask whether this is a stop-gap amendment ahead of further changes, or whether you are satisfied that it responds to the recent judgment. Thank you.
Cyfyngiadau ar roi rhybudd. Weinidog, byddwn yn ymatal ar welliannau 1 a 2, a'u gwelliannau canlyniadol. Ni wnaf hyn oherwydd fy mod yn anghytuno â'r bwriad o gynyddu sicrwydd deiliadaeth, ond am fy mod yn dymuno codi materion a drafodwyd gan fy nghyd-Aelod Mark Isherwood AS yng Nghyfnod 2.
Yng Nghyfnod 2, fe wnaethom gyflwyno gwelliant yn seiliedig ar argymhellion a wnaed gan yr NRLA i ganiatáu i rybudd adran 173 chwe mis gael ei gyflwyno ar ôl pedwar mis, ond i ddod i rym ar ddiwedd y cyfnod penodol o chwe mis. Er nad yw'n amharu ar fwriadau'r Bil, mae'r NRLA wedi mynegi pryderon am yr effaith y gallai hyn ei chael mewn marchnadoedd lle mae cadw cylch blynyddol, y sector myfyrwyr yn bennaf, yn hanfodol er mwyn i'r sector rhentu redeg yn ddidrafferth. Cefnogwyd hyn hefyd gan arweinydd Cyngor Sir Ceredigion, cynghorydd Plaid Cymru, mewn llythyr diweddar at yr NRLA.
Gwrthododd y Gweinidog dderbyn y gwelliant hwn, gan ddadlau yn hytrach na fyddai myfyrwyr yn cael eu trin yn wahanol. Nid dyma oedd bwriad y gwelliant hwn. Ni fyddai'r gwelliant hwn chwaith wedi tarfu ar amcan Llywodraeth Cymru o flwyddyn o sicrwydd deiliadaeth a chyfnod rhybudd hirach. Ei unig fwriad oedd rhoi hyblygrwydd ychwanegol i'r landlordiaid ddiogelu'r cylch busnes sy'n hanfodol er mwyn i’r sector redeg yn effeithlon. Weinidog, sut rydych yn ymateb i bryderon dilys rhai yn y sector tai ynglŷn â’r effaith y bydd y ddarpariaeth hon yn ei chael ar y sector tai myfyrwyr, yn arbennig, a sut y gallwch leddfu'r pryderon hyn?
Gan symud ymlaen at welliant 2, fe wnaethom gyflwyno gwelliant cyfaddawd yng Nghyfnod 2, i ganiatáu ar gyfer cymal terfynu chwe mis, 10 mlynedd i'r tenant yn unig a argymhellwyd gan yr NRLA. Fodd bynnag, gwrthodwyd hyn gan y Gweinidog. Deilliai hynny o bryderon fod rhai tenantiaid yn awyddus i gael hyblygrwydd fel y gallant ymateb i newidiadau yn eu bywydau personol. Fel y cyfryw, a wnaiff y Gweinidog ddarparu sicrwydd ynglŷn â sut y mae'r Bil yn darparu ar gyfer tenantiaid sydd angen hyblygrwydd, gan gynyddu sicrwydd deiliadaeth ar yr un pryd?
Yn olaf, rydym yn ymatal ar welliant 15, gan nad ymddengys ei fod yn datrys dyfarniad achos diweddar Jarvis v. Evans yn llawn. Yn wir, mae'n dychwelyd i'r status quo, fel yr amlinellwyd yn Neddf Tai (Cymru) 2014. Fel y cyfryw, roeddwn yn awyddus i ofyn a yw hwn yn welliant dros dro cyn newidiadau pellach, neu a ydych yn fodlon ei fod yn ymateb i'r dyfarniad diweddar? Diolch.
Julie James to respond.
Julie James i ymateb.
Diolch, Llywydd. Well, starting with that last point first, I think I made it clear in my submission that we were removing the references because of the complexity of the case in point. The complexity of that judgment requires further consideration. Therefore, we have removed all references to the 2014 Act as a result of that.
In terms of the other points, I understand the point that Laura Anne is making, but we don't accept that the landlords' business cycle is unduly interrupted by the provisions set out here. The amendments in the group make various changes to the restrictions on giving notice. We have worked very hard with all stakeholders—both tenants and landlords—to make sure that this is a reasonable compromise between them. I therefore ask Members to support all of the amendments in the group. Diolch.
Diolch, Lywydd. Wel, gan ddechrau gyda'r pwynt olaf hwnnw’n gyntaf, credaf i mi egluro yn fy nghyflwyniad ein bod yn dileu'r cyfeiriadau oherwydd cymhlethdod yr achos dan sylw. Mae angen ystyriaeth bellach ar gymhlethdod y dyfarniad hwnnw. Felly, rydym wedi dileu pob cyfeiriad at Ddeddf 2014 o ganlyniad i hynny.
O ran y pwyntiau eraill, rwy’n deall y pwynt y mae Laura Anne yn ei wneud, ond nid ydym yn derbyn bod y darpariaethau a nodir yma yn tarfu'n ormodol ar gylch busnes y landlordiaid. Mae'r gwelliannau yn y grŵp yn gwneud amryw o newidiadau i'r cyfyngiadau ar roi rhybudd. Rydym wedi gweithio'n galed iawn gyda'r holl randdeiliaid—tenantiaid a landlordiaid—i sicrhau bod hwn yn gyfaddawd rhesymol rhyngddynt. Gofynnaf felly i'r Aelodau gefnogi'r holl welliannau yn y grŵp. Diolch.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 1, felly? A oes unrhyw wrthwynebiad i welliant 1? [Gwrthwynebiad.] Oes, dwi'n gweld gwrthwynebiad. Felly, symudwn i bleidlais ar welliant 1. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 35, naw yn ymatal, pump yn erbyn. Felly, mae gwelliant 1 wedi'i gymeradwyo.
The question is that amendment 1 be agreed. Does any member object? [Objection.] Yes, I see an objection. We'll move to a vote on amendment 1. Open the vote. Close the vote. In favour 35, nine abstentions, and five against. Therefore, amendment 1 is agreed.
Gwelliant 1: O blaid: 35, Yn erbyn: 5, Ymatal: 9
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 2, Julie James.
Amendment 2, Julie James.
Is it being moved?
A yw'n cael ei gynnig?
Cynigiwyd gwelliant 2 (Julie James).
Amendment 2 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 2? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, gwrthwynebiad, felly pleidlais ar welliant 2 yn enw Julie James. Agor y bleidlais. O blaid 35, naw yn ymatal, pedwar yn erbyn. Felly, mae gwelliant 2 wedi'i gymeradwyo.
The question is that amendment 2 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes, there is an objection. We'll move to a vote on amendment 2 in the name of Julie James. Open the vote. In favour 35, nine abstentions, and four against. Therefore, amendment 2 is agreed.
Gwelliant 2: O blaid: 35, Yn erbyn: 4, Ymatal: 9
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 3, Julie James.
Amendment 3, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 3 (Julie James).
Amendment 3 (Julie James) moved.
Moved, Llywydd.
Cynigiwyd, Lywydd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 3? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 3. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 35, 11 yn ymatal, dau yn erbyn. Felly, mae gwelliant 3 wedi'i gymeradwyo.
The question is that amendment 3 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes, we'll therefore move to a vote on amendment 3. Open the vote. Close the vote. In favour 35, 11 abstentions, and two against. Therefore, amendment 3 is agreed.
Gwelliant 3: O blaid: 35, Yn erbyn: 2, Ymatal: 11
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 4, Julie James.
Amendment 4, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 4 (Julie James).
Amendment 4 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
A oes gwrthwynebiad i welliant 4? [Gwrthwynebiad.] Oes, ac felly cawn ni bleidlais ar welliant 4. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 36, 11 yn ymatal, dau yn erbyn. Ac felly, mae gwelliant 4 wedi'i gymeradwyo.
Are there any objections to amendment 4? [Objection.] There are. We will therefore move a vote on amendment 4. Open the vote. Close the vote. In favour 36, 11 abstentions, two against. Therefore, amendment 4 is agreed.
Gwelliant 4: O blaid: 36, Yn erbyn: 2, Ymatal: 11
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 11, Julie James.
Amendment 11, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 11 (Julie James).
Amendment 11 (Julie James) moved.
Moved, Llywydd.
Cynigiwyd, Lywydd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 11? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes. Pleidlais, felly, ar welliant 11. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, tri yn ymatal, un yn erbyn. Mae gwelliant 11 wedi'i dderbyn.
The question is that amendment 11 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes. We'll therefore move to a vote on amendment 11. Open the vote. Close the vote. In favour 45, three abstentions, and one against. Therefore, amendment 11 is agreed.
Gwelliant 11: O blaid: 45, Yn erbyn: 1, Ymatal: 3
Derbyniwyd y gwelliant
Julie James, gwelliant 12.
Julie James, amendment 12.
Cynigiwyd gwelliant 12 (Julie James).
Amendment 12 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 12? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, ac felly pleidlais ar welliant 12. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, tri yn ymatal, un yn erbyn. Felly, mae gwelliant 12 wedi'i gymeradwyo.
The question is that amendment 12 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes, we will move to a vote on amendment 12. Open the vote. Close the vote. In favour 45, three abstentions, and one against. Therefore, amendment 12 is agreed.
Gwelliant 12: O blaid: 45, Yn erbyn: 1, Ymatal: 3
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 13, Julie James.
Amendment 13, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 13 (Julie James).
Amendment 13 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 13? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 13. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, tri yn ymatal, un yn erbyn. Ac felly, mae gwelliant 13 wedi'i dderbyn.
The question is that amendment 13 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes, we'll therefore move to a vote on amendment 13. Open the vote. Close the vote. In favour 45, three abstentions, one against. Therefore, amendment 13 is agreed.
Gwelliant 13: O blaid: 45, Yn erbyn: 1, Ymatal: 3
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 14, Julie James.
Amendment 14, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 14 (Julie James).
Amendment 14 (Julie James) moved.
Moved, Llywydd.
Cynigiwyd, Lywydd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 14? Oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, pleidlais ar welliant 14. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, pedwar yn ymatal, neb yn erbyn, ac felly mae gwelliant 14 wedi'i gymeradwyo.
The question is that amendment 14 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes. We'll therefore move to a vote on amendment 14. Open the vote. Close the vote. In favour 45, four abstentions, none against, therefore amendment 14 is agreed.
Gwelliant 14: O blaid: 45, Yn erbyn: 0, Ymatal: 4
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 15, Julie James.
Amendment 15, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 15 (Julie James).
Amendment 15 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 15? [Gwrthwynebiad.] Oes, ac felly cawn ni bleidlais ar welliant 15. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 36, 12 yn ymatal, un yn erbyn, felly mae gwelliant 15 wedi'i dderbyn.
Are there any objections to amendment 15? [Objection.] There are. We will therefore move to a vote on amendment 15. Open the vote. Close the vote. In favour 36, 12 abstentions and one against, therefore amendment 15 is agreed.
Gwelliant 15: O blaid: 36, Yn erbyn: 1, Ymatal: 12
Derbyniwyd y gwelliant
Grŵp 6 yw'r grŵp nesaf o welliannau, ac mae'r rheini'n ymwneud â thynnu hysbysiad yn ôl. Gwelliant 47 yw'r prif welliant yn y grŵp yma. Dwi'n galw ar Laura Jones i gyflwyno'r gwelliant ac i siarad i'r gwelliannau yn y grŵp. Laura Jones.
The next group is group 6, and the amendments relate to withdrawal of notice. The lead amendment in the group is amendment 47, and I call on Laura Jones to move and speak to the lead amendment and the other amendments in the group. Laura Jones.
Cynigiwyd gwelliant 47 (Laura Anne Jones).
Amendment 47 (Laura Anne Jones) moved.
Diolch, Llywydd. I speak to all amendments 47, 48, 49, 50 and 55 in my name, which require a landlord to explicitly give notice to the contract holder that a notice has been withdrawn. Section 8 allows landlords to withdraw a defective section 173 notice and reissue it in the correct form, with the proviso that the notice period begins from the date of reissuing. In written evidence to the Equality, Local Government and Communities Committee, Shelter Cymru argued that the provision under section 8, as drafted, is unclear. Shelter have also suggested that, whilst the implication will be that the new notice replaces the former notice, this leaves room for confusion. Shelter provides an example of when such confusion may occur: a contract holder might not understand which notice is the correct one or a landlord might seek to rely on either/or if one has a defect. This amendment assures that tenants are notified when a notice has been withdrawn, so both landlord and tenant are clear about their rights and obligations. As Shelter contend, if we want compliance, then clarification is needed. I hope Members will support our amendments, and I look forward to the debate.
Diolch, Lywydd. Rwy’n siarad am bob gwelliant: 47, 48, 49, 50 a 55 yn fy enw i, sy'n ei gwneud yn ofynnol i landlord roi rhybudd penodol i'r deiliad contract fod rhybudd wedi'i dynnu'n ôl. Mae adran 8 yn caniatáu i landlordiaid dynnu rhybudd adran 173 diffygiol yn ôl a'i ailgyhoeddi ar y ffurf gywir, gyda'r amod bod y cyfnod rhybudd yn dechrau o'r dyddiad ailgyhoeddi. Mewn tystiolaeth ysgrifenedig i'r Pwyllgor Cydraddoldeb, Llywodraeth Leol a Chymunedau, dadleuodd Shelter Cymru fod y ddarpariaeth o dan adran 8, fel y'i drafftiwyd, yn aneglur. Mae Shelter hefyd wedi awgrymu, er mai'r goblygiad fydd bod yr hysbysiad newydd yn disodli'r rhybudd blaenorol, mae hyn yn gadael lle i ddryswch. Mae Shelter yn rhoi enghraifft o adeg y gall dryswch o'r fath ddigwydd: efallai na fydd deiliad contract yn deall pa rybudd yw'r un cywir neu gallai landlord geisio dibynnu ar naill ai/neu os oes un yn ddiffygiol. Mae'r gwelliant hwn yn sicrhau bod tenantiaid yn cael eu hysbysu pan fydd rhybudd wedi'i dynnu'n ôl, fel bod y landlord a'r tenant yn glir ynglŷn â'u hawliau a'u rhwymedigaethau. Fel y mae Shelter yn dadlau, os ydym eisiau cydymffurfiaeth, mae angen eglurhad. Rwy'n gobeithio y bydd yr Aelodau'n cefnogi ein gwelliannau, ac edrychaf ymlaen at y ddadl.
Y Gweinidog i gyfrannu i'r ddadl. Julie James.
The Minister to contribute to the debate. Julie James.
Diolch, Llywydd. I appreciate the intention behind these amendments is to clarify, through being more explicit, that the relevant notice is being withdrawn. We can see there is merit in making some adjustments to the provisions in the 2016 Act, but, unfortunately, we don't think these provisions work as they stand. Unfortunately, these weren't raised at Stage 2, where we would have welcomed an opportunity to work with you on the wording, but, unfortunately, that's not now possible.
However, I'm confident that we'll be able to prevent any potential confusion by making the requirements absolutely clear in supporting guidance, and I'm very grateful to you for drawing the matter to our attention. Further, I'm also mindful that we have a power in section 236(3) of the 2016 Act to prescribe the form of notices, and this could also be used, if necessary, to ensure there is no confusion about withdrawal notices. Therefore, I'm afraid the Government is not supporting these amendments, albeit I entirely understand the intention behind them. Diolch.
Diolch, Lywydd. Rwy'n deall mai'r bwriad y tu ôl i'r gwelliannau hyn yw egluro, drwy fod yn fwy eglur, fod y rhybudd perthnasol yn cael ei dynnu'n ôl. Gallwn weld bod rhinwedd mewn gwneud rhai addasiadau i'r darpariaethau yn Neddf 2016, ond yn anffodus, nid ydym yn credu bod y darpariaethau hyn yn gweithio fel ag y maent. Yn anffodus, ni chodwyd y rhain yng Nghyfnod 2, lle byddem wedi croesawu cyfle i weithio gyda chi ar y geiriad, ond yn anffodus, nid yw hynny'n bosibl bellach.
Fodd bynnag, rwy'n hyderus y byddwn yn gallu atal unrhyw ddryswch posibl drwy sicrhau bod y gofynion yn hollol glir mewn canllawiau ategol, ac rwy'n ddiolchgar iawn ichi am dynnu ein sylw at y mater. Ymhellach, rwy'n ymwybodol hefyd fod gennym bŵer yn adran 236(3) o Ddeddf 2016 i ragnodi ffurf rhybuddion, a gellid defnyddio hwn hefyd, os oes angen, i sicrhau nad oes unrhyw ddryswch ynghylch hysbysiadau tynnu'n ôl. Felly, mae arnaf ofn nad yw'r Llywodraeth yn cefnogi'r gwelliannau hyn, er fy mod yn llwyr ddeall y bwriad sy'n sail iddynt. Diolch.
Laura Jones, do you wish to respond?
Laura Jones, a ydych yn dymuno ymateb?
I appreciate those, and thank you for your kind comments earlier, Delyth. And thank you for contributing to that debate. But, without going over the debate again, there is—. We do still feel that these are necessary amendments, and I do hope that Members will support them. Thank you.
Rwy'n gwerthfawrogi hynny, a diolch am eich sylwadau caredig yn gynharach, Delyth. A diolch am gyfrannu at y ddadl honno. Ond heb fynd dros y ddadl eto, mae yna—. Rydym yn dal i deimlo bod y rhain yn welliannau angenrheidiol, ac rwy'n gobeithio y bydd yr Aelodau'n eu cefnogi. Diolch.
Ocê. Y gwelliant cyntaf, felly, yw gwelliant 47. A ddylid derbyn gwelliant 47? A oes gwrthwynebiad i hynny? [Gwrthwynebiad.] Oes, mae gwrthwynebiad, ac felly fe wnawn ni bleidleisio ar welliant 47. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid naw, pedwar yn ymatal, 36 yn erbyn. Mae gwelliant 47 wedi'i wrthod.
So, the first amendment is amendment 47. Does any Member object to amendment 47? [Objection.] There are objections. We will therefore move to a vote on amendment 47. Open the vote. Close the vote. In favour nine, four abstentions, 36 against, therefore amendment 47 is not agreed.
Gwelliant 47: O blaid: 9, Yn erbyn: 36, Ymatal: 4
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 48.
Amendment 48.
Laura Jones, is it being moved?
Laura Jones, a yw'n cael ei gynnig?
Cynigiwyd gwelliant 48 (Laura Anne Jones).
Amendment 48 (Laura Anne Jones) moved.
Move.
Cynigiwyd.
Diolch. Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 48? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 48. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid naw, pedwar yn ymatal ac mae 36 yn erbyn, ac felly mae gwelliant 48 wedi'i wrthod.
The question is that amendment 48 be agreed. Does any Member object? [Objection.] There are objections. We'll therefore move to a vote on amendment 48. Open the vote. Close the vote. In favour nine, four abstentions and 36 against, therefore amendment 48 is not agreed.
Gwelliant 48: O blaid: 9, Yn erbyn: 36, Ymatal: 4
Gwrthodwyd y gwelliant
Forty-nine. Amendment 49, Laura Jones, is it being moved?
Gwelliant 49, Laura Jones, a yw'n cael ei gynnig?
Cynigiwyd gwelliant 49 (Laura Anne Jones).
Amendment 49 (Laura Anne Jones) moved.
Move.
Cynnig.
Y cwestiwn felly yw: a oes gwrthwynebiad i welliant 49? [Gwrthwynebiad.] Oes. Pleidlais ar welliant 49. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. Gwelliant 49, y canlyniad: o blaid naw, pedwar yn ymatal, 36 yn erbyn, felly mae'r gwelliant yn cael ei wrthod.
The question is: is there any objection to amendment 49? [Objection.] Yes, there is. We will therefore move to a vote on amendment 49. Open the vote. Close the vote. So, in favour nine, four abstentions and 36 against, therefore the amendment is not agreed.
Gwelliant 49: O blaid: 9, Yn erbyn: 36, Ymatal: 4
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 50.
We move now to amendment 50.
Laura Jones, is it being moved, amendment 50?
Laura Jones, a yw'n cael ei gynnig, gwelliant 50?
Cynigiwyd gwelliant 50 (Laura Anne Jones).
Amendment 50 (Laura Anne Jones) moved.
Move.
Cynnig.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 50? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 50. Agor y bleidlais. O blaid naw, pedwar yn ymatal, 36 yn erbyn, ac felly mae'r gwelliant wedi'i wrthod.
The question is that amendment 50 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes. We'll therefore move to a vote on amendment 50. Open the vote. Close the vote. In favour nine, four abstentions, 36 against, therefore the amendment is not agreed.
Gwelliant 50: O blaid: 9, Yn erbyn: 36, Ymatal: 4
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 16 yw'r gwelliant nesaf.
Amendment 16 is next.
Julie James, is it being moved?
Julie James, a yw'n cael ei gynnig?
Cynigiwyd gwelliant 16 (Julie James).
Amendment 16 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 16? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly pleidlais ar welliant 16. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, pedwar yn ymatal a neb yn erbyn, ac felly gwelliant 16 wedi'i dderbyn.
The question is that amendment 16 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes. We will therefore move to a vote on amendment 16. Open the vote. Close the vote. In favour 45, four abstentions and none against, therefore amendment 16 is agreed.
Gwelliant 16: O blaid: 45, Yn erbyn: 0, Ymatal: 4
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 17, Julie James.
Amendment 17, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 17 (Julie James).
Amendment 17 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 17? [Gwrthwynebiad.] Oes. Pleidlais ar welliant 17, felly. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, pedwar yn ymatal, neb yn erbyn, felly gwelliant 17 wedi'i dderbyn.
Are there any objections to amendment 17? [Objection.] There are. We will therefore move to a vote on amendment 17. Open the vote. Close the vote. In favour 45, four abstentions and none against, therefore amendment 17 is agreed.
Gwelliant 17: O blaid: 45, Yn erbyn: 0, Ymatal: 4
Derbyniwyd y gwelliant
Laura Jones, gwelliant 51.
Laura Jones, amendment 51.
Amendment 51, is it being moved?
Gwelliant 51, a yw'n cael ei gynnig?
Cynigiwyd gwelliant 51 (Laura Anne Jones).
Amendment 51 (Laura Anne Jones) moved.
Move.
Cynnig.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 51? Oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, ac felly symudwn i bleidlais ar welliant 51. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 10, tri yn ymatal, 36 yn erbyn—gwelliant 51 wedi'i wrthod.
The question is that amendment 51 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes. We will therefore move to a vote on amendment 51. Open the vote. Close the vote. In favour 10, three abstentions, 36 against, therefore amendment 51 is not agreed.
Gwelliant 51: O blaid: 10, Yn erbyn: 36, Ymatal: 3
Gwrthodwyd y gwelliant
Amendment 51: For: 10, Against: 36, Abstain: 3
Amendment has been rejected
Laura Jones, amendment 52.
Laura Jones, gwelliant 52.
Cynigiwyd gwelliant 52 (Laura Anne Jones).
Amendment 52 (Laura Anne Jones) moved.
Move.
Cynnig.
Diolch. Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 52? A oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Yes. Felly, fe wnawn ni gael pleidlais ar welliant 52. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 11, dau yn ymatal, 36 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 52 wedi ei wrthod.
The question is that amendment 52 be agreed. Does any Member object? [Objection.] We will therefore move to a vote on amendment 52. Open the vote. Close the vote. In favour 11, two abstentions, 36 against. Therefore, amendment 52 is not agreed.
Gwelliant 52: O blaid: 11, Yn erbyn: 36, Ymatal: 2
Gwrthodwyd y gwelliant
Grŵp 7 yw'r grŵp nesaf o welliannau. Mae'r rhain yn ymwneud â newidiadau i daliadau a ganiateir o dan Ddeddf Rhentu Cartrefi (Ffioedd etc.) (Cymru) 2019. Gwelliant 5 yw'r prif welliant y tro yma, a dwi'n galw ar Julie James i gyflwyno'r gwelliant ac i siarad i'r grŵp. Julie James.
Group 7 is our next group of amendments. They relate to changes to permitted payments under the Renting Homes (Fees) Act (Wales) 2019. Amendment 5 is the lead amendment, and I call on Julie James to move and speak to the lead amendment and the other amendments in the group. Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 5 (Julie James).
Amendment 5 (Julie James) moved.
Diolch, Llywydd. Amendment 5 amends Schedule 1 to the Renting Homes (Fees etc) (Wales) Act 2019 and permits payment for a further copy of a written statement of an occupation contract. Broadly, the purpose of the 2019 Act is to prohibit landlords and letting agents requiring payments from contract holders or tenants under a standard occupation contract, unless those payments are permitted under that Act. Those payments that are permitted are set out in Schedule 1 to the 2019 Act. Given that section 31(5) of the 2016 Act states that a landlord may charge a reasonable fee for providing a further written statement, this payment does need to be included in Schedule 1 to the 2019 Act.
Amendment 6 permits the payment of service charges to community landlords and supported accommodation providers in respect of standard occupation contracts, with retrospective effect from the date the 2019 Act came into force. Amendment 7 provides for early commencement of amendment 6 upon Royal Assent, which is considered an appropriate and practical step to reduce the period of retrospection.
As is the case with copies of written statements, the list of permitted payments included at Schedule 1 to the 2019 Act does not currently include service charges—that is, things such as grounds maintenance, the maintenance of common areas of blocks of flats and external window cleaning. The focus of the 2019 Act is on ensuring that contract holders are not subject to additional and/or unreasonable fees charged by letting agencies and private landlords. Most tenancies in the social housing sector will be secure contracts and therefore not subject to its provisions. However, introductory standard contracts, prohibited standard contracts and supported standard contracts issued by community landlords and supported accommodation providers would be subject to its provisions. As a result, service charges in relation to these types of social housing tenancy are prohibited by the 2019 Act. This effect is unintended. Service charges are a necessary element of social housing tenancies, especially in supported accommodation, where the cost of the services necessary to keep vulnerable people safe and suitably housed can be considerable. Amendment 6 rectifies this situation. It adds service charges levied by a community landlord or supported accommodation provider as a permitted payment under Schedule 1 to the 2019 Act, except for situations where a community landlord is undertaking commercial rental activity.
Pending the implementation of the system of occupation contracts to be introduced by the renting homes Act 2016, transitional provision regulations, which came into force in September 2019 at the same time as the 2019 Act, apply certain Parts of the 2019 Act to existing assured shorthold tenancies. Amendment 6 amends these regulations so that, during the transition period, service charges will be a permitted payment in relation to assured shorthold tenancies in otherwise the same circumstances as they will be made permissible in relation to standard occupation contracts.
The amendments to the transitional regulations retrospectively apply the inclusion of service charges as a permitted payment from the date the 2019 Act came into force, that is, 1 September 2019. The effect of this will be that the service charges levied by applicable landlords will be lawful from that date. Whilst we do not anticipate any adverse impact on tenants of this change, amendment 6 prohibits a landlord that has charged a service charge during that period from issuing a section 21 notice for a period of six months. For similar reasons, two savings provisions are included. The first means that any section 21 notice served before the amendment comes into force remains invalid. The second means that any repayment order made under section 22(1) of the 2019 Act is saved.
Amending the 2019 Act to permit service charges in relation to standard occupation contracts issued in the social housing sector is vital to ensuring that it remains economically viable for providers to make provision for specific groups of vulnerable people. This is especially true in the supported accommodation sector. Ensuring that the change applies retrospectively is critical to ensuring that social housing providers are not caused serious financial harm by having to pay back money previously collected, thus reducing their capacity to make future provision. For these reasons, I urge Members to support amendments 5, 6 and 7.
Diolch, Lywydd. Mae gwelliant 5 yn diwygio Atodlen 1 i Ddeddf Rhentu Cartrefi (Ffioedd etc.) (Cymru) 2019 ac yn caniatáu talu am gopi pellach o ddatganiad ysgrifenedig o gontract meddiannaeth. Yn fras, pwrpas Deddf 2019 yw gwahardd landlordiaid ac asiantaethau gosod tai rhag gofyn am daliadau gan ddeiliaid contract neu denantiaid o dan gontract meddiannaeth safonol, oni chaniateir y taliadau hynny o dan y Ddeddf honno. Nodir y taliadau hynny a ganiateir yn Atodlen 1 i Ddeddf 2019. O ystyried bod adran 31(5) o Ddeddf 2016 yn nodi y caiff landlord godi ffi resymol am ddarparu datganiad ysgrifenedig pellach, mae angen cynnwys y taliad hwn yn Atodlen 1 i Ddeddf 2019.
Mae gwelliant 6 yn caniatáu talu taliadau gwasanaeth i landlordiaid cymunedol a darparwyr llety â chymorth mewn perthynas â chontractau meddiannaeth safonol, gydag effaith ôl-weithredol o'r dyddiad y daeth Deddf 2019 i rym. Mae gwelliant 7 yn darparu ar gyfer cychwyn gwelliant 6 yn gynnar ar gael Cydsyniad Brenhinol, a ystyrir yn gam priodol ac ymarferol i leihau'r cyfnod ôl-weithredol.
Fel sy'n wir gyda chopïau o ddatganiadau ysgrifenedig, nid yw'r rhestr o daliadau a ganiateir sydd wedi’u cynnwys yn Atodlen 1 i Ddeddf 2019 yn cynnwys taliadau gwasanaeth ar hyn o bryd—hynny yw, pethau fel cynnal a chadw tiroedd, cynnal a chadw ardaloedd cyffredin mewn blociau o fflatiau a glanhau ffenestri allanol. Mae Deddf 2019 yn canolbwyntio ar sicrhau nad yw deiliaid contract yn ddarostyngedig i ffioedd ychwanegol a/neu afresymol a godir gan asiantaethau gosod tai a landlordiaid preifat. Bydd y mwyafrif o denantiaethau yn y sector tai cymdeithasol yn gontractau diogel ac felly nid ydynt yn ddarostyngedig i'w darpariaethau. Fodd bynnag, byddai contractau safonol cychwynnol, contractau safonol gwaharddedig a chontractau safonol â chymorth a gyhoeddir gan landlordiaid cymunedol a darparwyr llety â chymorth yn ddarostyngedig i'w darpariaethau. O ganlyniad, mae taliadau gwasanaeth mewn perthynas â'r mathau hyn o denantiaethau tai cymdeithasol wedi'u gwahardd gan Ddeddf 2019. Mae'r effaith hon yn anfwriadol. Mae taliadau gwasanaeth yn elfen angenrheidiol o denantiaethau tai cymdeithasol, yn enwedig mewn llety â chymorth lle gall cost y gwasanaethau sy'n angenrheidiol i gadw pobl agored i niwed yn ddiogel ac mewn cartref addas fod yn sylweddol. Mae gwelliant 6 yn unioni'r sefyllfa hon. Mae'n ychwanegu taliadau gwasanaeth a godir gan landlord cymunedol neu ddarparwr llety â chymorth fel taliad a ganiateir o dan Atodlen 1 i Ddeddf 2019, ac eithrio sefyllfaoedd lle mae landlord cymunedol yn ymgymryd â gweithgaredd rhentu masnachol.
Hyd nes y gweithredir y system o gontractau meddiannaeth sydd i'w chyflwyno gan Ddeddf Rhentu Cartrefi 2016, mae rheoliadau darpariaeth drosiannol, a ddaeth i rym ym mis Medi 2019 ar yr un pryd â Deddf 2019, yn cymhwyso rhai Rhannau o Ddeddf 2019 i'r tenantiaethau byrddaliadol sicr presennol. Mae gwelliant 6 yn diwygio'r rheoliadau hyn fel y bydd taliadau gwasanaeth, yn ystod y cyfnod trosglwyddo, yn daliadau a ganiateir mewn perthynas â thenantiaethau byrddaliadol sicr o dan yr un amgylchiadau ag y cânt eu caniatáu mewn perthynas â chontractau meddiannaeth safonol.
Mae'r gwelliannau i'r rheoliadau trosiannol yn cymhwyso cynnwys taliadau gwasanaeth fel taliadau a ganiateir yn ôl-weithredol o'r dyddiad y daeth Deddf 2019 i rym, hynny yw, 1 Medi 2019. O ganlyniad, bydd y taliadau gwasanaeth a godir gan landlordiaid cymwys yn gyfreithlon o'r dyddiad hwnnw ymlaen. Er nad ydym yn rhagweld y bydd y newid hwn yn cael unrhyw effaith andwyol ar denantiaid, mae gwelliant 6 yn gwahardd landlord sydd wedi codi tâl gwasanaeth yn ystod y cyfnod hwnnw rhag rhoi rhybudd adran 21 am gyfnod o chwe mis. Am resymau tebyg, mae dwy ddarpariaeth arbedion wedi'u cynnwys. Mae'r cyntaf yn golygu bod unrhyw rybudd adran 21 a gyflwynir cyn i'r gwelliant ddod i rym yn parhau i fod yn annilys. Mae'r ail yn golygu bod unrhyw orchymyn ad-dalu a wneir o dan adran 22(1) o Ddeddf 2019 wedi'i arbed.
Mae diwygio Deddf 2019 i ganiatáu taliadau gwasanaeth mewn perthynas â chontractau meddiannaeth safonol a gyhoeddir yn y sector tai cymdeithasol yn hanfodol i sicrhau ei bod yn parhau i fod yn economaidd hyfyw i ddarparwyr ddarparu ar gyfer grwpiau penodol o bobl agored i niwed. Mae hyn yn arbennig o wir yn y sector llety â chymorth. Mae sicrhau bod y newid yn gymwys yn ôl-weithredol yn hanfodol er mwyn sicrhau nad yw darparwyr tai cymdeithasol yn cael eu niweidio'n ddifrifol yn ariannol drwy orfod ad-dalu arian a gasglwyd yn flaenorol, a thrwy hynny leihau eu gallu i ddarparu yn y dyfodol. Am y rhesymau hyn, rwy'n annog yr Aelodau i gefnogi gwelliannau 5, 6 a 7.
Minister, I welcome these amendments, and in particular amendment 6. I understand that many in the social housing sector have made representations to you about the issue, and I'm pleased that a way forward has been found. Whilst I understand the action that the Government has taken, I do wonder about how the issue arose in the first place. In your explanatory notes, you acknowledge that the Renting Homes (Fees etc.) (Wales) Act 2019 has resulted in some unintended consequences. This is a theme that has arisen during the passage of the Renting Homes (Amendment) (Wales) Bill. I understand that we cannot foresee all issues that may arise through legislation, but respectfully I question whether ambiguities within the drafting of the Welsh legislation is creating these avoidable issues in the first place.
As you have outlined, RSLs are thought to have a total financial exposure of £3.5 million. This goes to emphasise how serious this so-called unintended consequence actually is. Most importantly, however, I would like to ask you about your assessment of the impact that this will have on tenants, many of whom are on lower incomes. Will any tenants receive a rebate for any costs incurred, and could you give some information on your discussions with the Department for Work and Pensions about mitigating any possible impacts on the benefits that those affected may be receiving? There will also be concerns as to whether all of the provisions of amendment 6 are within legislative competence. And so I'd be grateful for your clarity on this. Diolch.
Weinidog, rwy'n croesawu'r gwelliannau hyn, ac yn arbennig gwelliant 6. Rwy'n deall bod llawer yn y sector tai cymdeithasol wedi cyflwyno sylwadau i chi am y mater, ac rwy'n falch eich bod wedi dod o hyd i ffordd ymlaen. Er fy mod yn deall y camau y mae'r Llywodraeth wedi'u cymryd, tybed sut y cododd y mater yn y lle cyntaf. Yn eich nodiadau esboniadol, rydych yn cydnabod bod Deddf Rhentu Cartrefi (Ffioedd etc.) (Cymru) 2019 wedi arwain at rai canlyniadau anfwriadol. Mae hon yn thema sydd wedi codi yn ystod hynt Bil Rhentu Cartrefi (Diwygio) (Cymru). Deallaf na allwn ragweld yr holl faterion a allai godi drwy ddeddfwriaeth, ond gyda phob dyledus barch rwy’n cwestiynu ai amwysedd yn y broses o ddrafftio'r ddeddfwriaeth Gymreig sy'n creu'r problemau hyn y gellid eu hosgoi yn y lle cyntaf.
Fel rydych wedi amlinellu, credir bod gan landlordiaid cymdeithasol cofrestredig gyfanswm risg ariannol o £3.5 miliwn. Mae hyn yn pwysleisio pa mor ddifrifol yw'r canlyniad anfwriadol honedig hwn mewn gwirionedd. Yn bwysicaf oll, fodd bynnag, hoffwn eich holi am eich asesiad o'r effaith y bydd hyn yn ei chael ar denantiaid, y mae llawer ohonynt ar incwm is. A fydd unrhyw denantiaid yn cael ad-daliad am unrhyw gostau yr eir iddynt, ac a allech chi roi rhywfaint o wybodaeth am eich trafodaethau gyda'r Adran Gwaith a Phensiynau ynghylch lliniaru unrhyw effeithiau posibl ar y budd-daliadau y gallai'r rhai yr effeithir arnynt fod yn eu cael? Hefyd, bydd pryderon ynglŷn ag a yw holl ddarpariaethau gwelliant 6 o fewn y cymhwysedd deddfwriaethol. Ac felly, byddwn yn ddiolchgar am eich eglurhad ar hyn. Diolch.
The Minister to respond.
Y Gweinidog i ymateb.
Diolch, Llywydd. Firstly, I want to stress that these are charges for services that have been delivered and for which tenants have continued to make payments. Social housing providers are unaware of any tenant who has refused to make a payment on the basis that it was unlawful under the 2019 Act. For the most part, the amendment is simply regularising that which has already taken place. Furthermore, it's important to remember that a large proportion of the payments that have been made will have been covered by housing benefit or universal credit. If we did not make these changes retrospective, any repayment of service charges that landlords may consequently be required to make may well result in the suspension of benefit payments whilst a claim is reassessed. At worst, it could lead to demand for benefit payments to be repaid and for individuals to be transferred from housing benefit to potentially less favourable arrangements under universal credit.
I also want to emphasise that there are a number of safeguards for tenants built into amendment 6. Currently, no-fault section 21 notices are invalid where prohibited payments have been made. The amendment requires that, even after the payments have been made lawful, any invalid section 21 notice previously issued would continue to be invalid. What is more, landlords who have levied a service charge during the period from 1 September 2019 to the coming into force of the amendment will be prohibited from issuing a section 21 notice for a further six months after the legislative change comes into force. This will allow the tenant time to understand the legal position and remedy any service charge arrears that may have occurred as a result of the retrospection. I also think it's worth pointing out that no tenant could be retrospectively charged for services for which no charge was levied during the period when this was prohibited.
The other point the Member made is very straightforward, Llywydd. We are satisfied that this is within the legislative competence of the Senedd and the Welsh Government. Diolch.
Diolch, Lywydd. Yn gyntaf, rwyf eisiau pwysleisio mai taliadau am wasanaethau a ddarparwyd yw'r rhain a rhai y mae tenantiaid wedi parhau i wneud taliadau amdanynt. Nid yw darparwyr tai cymdeithasol yn ymwybodol o unrhyw denant sydd wedi gwrthod gwneud taliad ar y sail ei fod yn anghyfreithlon o dan Ddeddf 2019. Ar y cyfan, nid yw’r gwelliant ond yn rheoleiddio'r hyn sydd eisoes wedi digwydd. Ar ben hynny, mae'n bwysig cofio y bydd cyfran fawr o'r taliadau a wnaed wedi cael eu talu gan fudd-dal tai neu gredyd cynhwysol. Pe na baem yn gwneud y newidiadau hyn yn ôl-weithredol, gallai unrhyw ad-daliad o daliadau gwasanaeth y gallai fod yn ofynnol i landlordiaid eu gwneud o ganlyniad arwain at atal budd-daliadau tra bydd cais yn cael ei ailasesu. Ar y gwaethaf, gallai arwain at alwadau i ad-dalu budd-daliadau ac i unigolion gael eu trosglwyddo o fudd-dal tai i drefniadau a allai fod yn llai ffafriol o dan gredyd cynhwysol.
Rwyf hefyd eisiau pwysleisio bod nifer o fesurau diogelwch i denantiaid wedi'u hymgorffori yng ngwelliant 6. Ar hyn o bryd, mae hysbysiadau dim bai adran 21 yn annilys lle gwnaed taliadau gwaharddedig. Hyd yn oed ar ôl i'r taliadau gael eu gwneud yn gyfreithlon, mae'r gwelliant yn mynnu y byddai unrhyw rybudd adran 21 annilys a gyhoeddwyd yn flaenorol yn parhau i fod yn annilys. Yn fwy na hynny, bydd landlordiaid sydd wedi codi tâl gwasanaeth yn ystod y cyfnod rhwng 1 Medi 2019 a’r adeg y daeth y gwelliant i rym yn cael eu gwahardd rhag cyhoeddi rhybudd adran 21 am chwe mis arall ar ôl i'r newid deddfwriaethol ddod i rym. Bydd hyn yn caniatáu amser i'r tenant ddeall y sefyllfa gyfreithiol a datrys unrhyw ôl-ddyledion taliadau gwasanaeth a allai fod wedi digwydd o ganlyniad i'r ôl-weithredu. Rwyf hefyd yn credu ei bod yn werth tynnu sylw at y ffaith na ellid codi tâl ôl-weithredol ar unrhyw denant am wasanaethau na chodwyd tâl amdanynt yn ystod y cyfnod pan oedd hyn wedi'i wahardd.
Mae'r pwynt arall a wnaeth yr Aelod yn syml iawn, Lywydd. Rydym yn fodlon bod hyn o fewn cymhwysedd deddfwriaethol y Senedd a Llywodraeth Cymru. Diolch.
Y cwestiwn yw, felly: a ddylid derbyn gwelliant 5? A oes unrhyw wrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly dyma ni'n cael pleidlais ar welliant 5. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 46, dau yn ymatal, un yn erbyn. Mae gwelliant 5 wedi ei gymeradwyo, felly.
The question is that amendment 5 be agreed. Does any Member object? [Objection.] Yes. We'll move to a vote on amendment 5. Open the vote. Close the vote. In favour 46, two abstentions, one against. Amendment 5 is therefore agreed.
Gwelliant 5: O blaid: 46, Yn erbyn: 1, Ymatal: 2
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 6, Julie James.
Amendment 6, Julie James.
Is it being moved?
A yw'n cael ei gynnig?
Cynigiwyd gwelliant 6 (Julie James).
Amendment 6 (Julie James) moved.
Moved, Llywydd.
Cynigiwyd, Lywydd.
Diolch. Oes gwrthwynebiad i welliant 6? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, pleidlais ar welliant 6. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, dau yn ymatal, dau yn erbyn. Felly, mae gwelliant 6 wedi ei dderbyn.
Thank you. Are there any objections to amendment 6? [Objection.] There are. So, we'll move to a vote on amendment 6. Open the vote. Close the vote. In favour 45, two abstentions, two against. Therefore, amendment 6 is agreed.
Gwelliant 6: O blaid: 45, Yn erbyn: 2, Ymatal: 2
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 18, Julie James.
Amendment 18, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 18 (Julie James).
Amendment 18 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 18? [Gwrthwynebiad.] Oes. Pleidlais ar welliant 18. Agor y bleidlais. O blaid 45, pedwar yn ymatal, neb yn erbyn. Felly, mae gwelliant 18 wedi ei dderbyn.
Are there any objections to amendment 18? [Objection.] There are. We'll therefore move to a vote on amendment 18. Open the vote. In favour 45, four abstentions, and none against. Therefore, amendment 18 is agreed.
Gwelliant 18: O blaid: 45, Yn erbyn: 0, Ymatal: 4
Derbyniwyd y gwelliant
Laura Jones, amendment 55 in your name. Is it moved?
Laura Jones, gwelliant 55 yn eich enw chi. A yw'n cael ei gynnig?
Cynigiwyd gwelliant 55 (Laura Anne Jones).
Amendment 55 (Laura Anne Jones) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Diolch. A oes gwrthwynebiad i welliant 55? [Gwrthwynebiad.] Oes, felly agor y bleidlais ar welliant 55. Cau'r bleidlais. O blaid naw, pedwar yn ymatal, 36 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 55 wedi ei wrthod.
Thank you. Any objections to amendment 55? [Objection.] There are. Open the vote on amendment 55. Close the vote. In favour nine, four abstentions, 36 against. Therefore, amendment 55 is not agreed.
Gwelliant 55: O blaid: 9, Yn erbyn: 36, Ymatal: 4
Gwrthodwyd y gwelliant
Gwelliant 19, Julie James.
Amendment 19, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 19 (Julie James).
Amendment 19 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 19? [Gwrthwynebiad.] Oes. Pleidlais, felly, ar welliant 19. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, pedwar yn ymatal, neb yn erbyn. Mae gwelliant 19 wedi ei dderbyn.
Are there any objections to amendment 19? [Objection.] There are. We'll move to a vote on amendment 19. Open the vote. Close the vote. In favour 45, four abstentions, none against. Therefore, amendment 19 is agreed.
Gwelliant 19: O blaid: 45, Yn erbyn: 0, Ymatal: 4
Derbyniwyd y gwelliant
Felly, gwelliant 20, Julie James.
Amendment 20, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 20 (Julie James).
Amendment 20 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 20? [Gwrthwynebiad.] Oes. Pleidlais, felly, ar welliant 20. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, tri yn ymatal, un yn erbyn. Mae gwelliant 20 wedi ei dderbyn.
Any objections to amendment 20? [Objection.] Yes. We'll move to a vote on amendment 20. Open the vote. Close the vote. In favour 45, three abstentions and one against. Amendment 20 is agreed.
Gwelliant 20: O blaid: 45, Yn erbyn: 1, Ymatal: 3
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 56—
Amendment 56—
—in your name, Laura Jones. Is it being moved?
—yn eich enw chi, Laura Jones. A yw'n cael ei gynnig?
Cynigiwyd gwelliant 56 (Laura Jones).
Amendment 56 (Laura Jones).
Moved.
Cynigiwyd.
Diolch. Oes gwrthwynebiad i welliant 56? A oes gwrthwynebiad i welliant 56?
Thank you. Are there any objections to amendment 56?
Can I see—? Yes, I can see an objection. [Objection.] Yes, thank you. It's objected and I call for a vote on amendment 56.
A allaf weld—? Gallaf, gallaf weld gwrthwynebiad. [Gwrthwynebiad.] Ie, diolch i chi. Mae gwrthwynebiad a galwaf am bleidlais ar welliant 56.
Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 13, neb yn ymatal, 36 yn erbyn. Felly, mae gwelliant 56 wedi ei wrthod.
Open the vote. Close the vote. In favour 13, no abstentions, 36 against. Therefore, amendment 56 is not agreed.
Gwelliant 56: O blaid: 13, Yn erbyn: 36, Ymatal: 0
Gwrthodwyd y gwelliant
Amendment 56: For: 13, Against: 36, Abstain: 0
Amendment has been rejected
Gwelliant 21—
Amendment 21—
—Julie James, is it being moved?
—Julie James, a yw'n cael ei gynnig?
Cynigiwyd gwelliant 21 (Julie James).
Amendment 21 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 21? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, pleidlais ar welliant 21. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 36, naw yn ymatal, pedwar yn erbyn. Felly, mae'r gwelliant wedi ei gymeradwyo.
Are there any objections to amendment 21? [Objection.] Yes. We'll move to a vote on amendment 21. Open the vote. Close the vote. In favour 36, nine abstentions, four against. The amendment is therefore agreed.
Gwelliant 21: O blaid: 36, Yn erbyn: 4, Ymatal: 9
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 22, Julie James.
Amendment 22, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 22 (Julie James).
Amendment 22 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 22? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, pleidlais ar welliant 22. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, tri yn ymatal, un yn erbyn. Ac mae gwelliant 22 wedi ei gymeradwyo.
Are there any objections to amendment 22? [Objection.] Yes. We'll therefore move to a vote on amendment 22. Open the vote. Close the vote. In favour 45, three abstentions, and one against. Therefore, amendment 22 is agreed.
Gwelliant 22: O blaid: 45, Yn erbyn: 1, Ymatal: 3
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 23, Julie James.
Amendment 23, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 23 (Julie James).
Amendment 23 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 23? [Gwrthwynebiad.] Oes. Agorwn y bleidlais, felly, ar welliant 23. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 36, 12 yn ymatal, un yn erbyn. Felly, mae gwelliant 23 wedi ei dderbyn.
Are there any objections to amendment 23? [Objection.] There are. We will therefore open a vote on amendment 23. Open the vote. Close the vote. In favour 36, 12 abstentions, one against. Therefore, amendment 23 is agreed.
Gwelliant 23: O blaid: 36, Yn erbyn: 1, Ymatal: 12
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 24, Julie James.
Amendment 24, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 24 (Julie James).
Amendment 24 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 24? [Gwrthwynebiad.] Oes. Pleidlais, felly, ar welliant 24. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 36, 12 yn ymatal, un yn erbyn, ac felly mae gwelliant 24 wedi'i dderbyn.
Are there any objections to amendment 24? [Objection.] Yes. We'll move to a vote on amendment 24. Open the vote. Close the vote. In favour 36, 12 abstentions and one against. Therefore, amendment 24 is agreed.
Gwelliant 24: O blaid: 36, Yn erbyn: 1, Ymatal: 12
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 25, Julie James.
Amendment 25, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 25 (Julie James).
Amendment 25 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 25? [Gwrthwynebiad.] Oes. Pleidlais ar welliant 25. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 36, naw yn ymatal, pedwar yn erbyn. Felly, mae gwelliant 25 wedi'i dderbyn.
Are there any objections to amendment 25? [Objection.] Yes. We'll move to a vote on amendment 25. Open the vote. Close the vote. In favour 36, nine abstentions and four against. Therefore, amendment 25 is agreed.
Gwelliant 25: O blaid: 36, Yn erbyn: 4, Ymatal: 9
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 26, Julie James.
Amendment 26, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 26 (Julie James).
Amendment 26 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 26? [Gwrthwynebiad.] Oes, ac felly pleidlais ar welliant 26. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 36, naw yn ymatal, pedwar yn erbyn, ac felly mae gwelliant 26 wedi'i dderbyn.
Are there any objections to amendment 26? [Objection.] Yes, and we'll therefore move to a vote on amendment 26. Open the vote. Close the vote. In favour 36, nine abstentions and four against. Therefore, amendment 26 is agreed.
Gwelliant 26: O blaid: 36, Yn erbyn: 4, Ymatal: 9
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 27, Julie James.
Amendment 27, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 27 (Julie James).
Amendment 27 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 27? [Gwrthwynebiad.] Oes. Pleidlais ar welliant 27. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 36, naw yn ymatal, pedwar yn erbyn, ac felly mae gwelliant 27 wedi'i gymeradwyo.
Are there any objections to amendment 27? [Objection.] There are. We'll move to a vote on amendment 27. Open the vote. Close the vote. In favour 36, nine abstentions and four against. Therefore, amendment 27 is agreed.
Gwelliant 27: O blaid: 36, Yn erbyn: 4, Ymatal: 9
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 28, Julie James.
Amendment 28, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 28 (Julie James).
Amendment 28 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 28? [Gwrthwynebiad.] Oes, ac felly pleidlais ar welliant 28. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, neb yn ymatal, pedwar yn erbyn, ac felly mae gwelliant 28 wedi'i dderbyn.
Are there any objections to amendment 28? [Objection.] Yes. We'll therefore move to a vote on amendment 28. Open the vote. Close the vote. In favour 45, no abstentions and four against. Therefore, amendment 28 is agreed.
Gwelliant 28: O blaid: 45, Yn erbyn: 4, Ymatal: 0
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 29, Julie James.
Amendment 29, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 29 (Julie James).
Amendment 29 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 29? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, pleidlais ar welliant 29. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 36, naw yn ymatal, pedwar yn erbyn, ac felly mae gwelliant 29 wedi'i dderbyn.
Are there any objections to amendment 29? [Objection.] Yes. We'll move to a vote on amendment 29. Open the vote. Close the vote. In favour 36, nine abstentions and four against. Therefore, amendment 29 is agreed.
Gwelliant 29: O blaid: 36, Yn erbyn: 4, Ymatal: 9
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 30, Julie James.
Amendment 30, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 30 (Julie James).
Amendment 30 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 30? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, pleidlais ar welliant 30. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 36, naw yn ymatal, pedwar yn erbyn, ac felly mae gwelliant 30 wedi'i dderbyn.
Are there any objections to amendment 30? [Objection.] Yes. We'll move to a vote on amendment 30. Open the vote. Close the vote. In favour 36, nine abstentions and four against. Therefore, amendment 30 is agreed.
Gwelliant 30: O blaid: 36, Yn erbyn: 4, Ymatal: 9
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 31, Julie James.
Amendment 31, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 31 (Julie James).
Amendment 31 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 31? Oes gwrthwynebiad? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, pleidlais ar welliant 31. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 36, naw yn ymatal, pedwar yn erbyn. Felly, mae gwelliant 31 wedi'i dderbyn.
Are there any objections to amendment 31? [Objection.] Yes. We'll move to a vote on amendment 31. Open the vote. Close the vote. In favour 36, nine abstentions, four against. Therefore, amendment 31 is agreed.
Gwelliant 31: O blaid: 36, Yn erbyn: 4, Ymatal: 9
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 7, Julie James.
Amendment 7, Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 7 (Julie James).
Amendment 7 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Y cwestiwn yw: a ddylid derbyn gwelliant 7? [Gwrthwynebiad.] Na, mae yna wrthwynebiad. Ac, felly, pleidlais ar welliant 7. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 45, ymatal tri, un yn erbyn. Ac, felly, mae gwelliant 7 wedi ei dderbyn.
The question is that amendment 7 be agreed. [Objection.] No, there is an objection. We will move to a vote on amendment 7. Open the vote. Close the vote. In favour 45, three abstentions, one against. Therefore, amendment 7 is agreed.
Gwelliant 7: O blaid: 45, Yn erbyn: 1, Ymatal: 3
Derbyniwyd y gwelliant
Gwelliant 8 sydd nesaf. Julie James.
Amendment 8 is next. Julie James.
Cynigiwyd gwelliant 8 (Julie James).
Amendment 8 (Julie James) moved.
Moved.
Cynigiwyd.
Oes gwrthwynebiad i welliant 8? [Gwrthwynebiad.] Oes. Felly, pleidlais ar welliant 8. Agor y bleidlais. Cau'r bleidlais. O blaid 36, 12 yn ymatal, un yn erbyn. Ac, felly, mae gwelliant 8 wedi ei dderbyn.
Are there any objections to amendment 8? [Objection.] There are. We will move to a vote on amendment 8. Open the vote. Close the vote. In favour 36, 12 abstentions, one against. And, therefore, amendment 8 is agreed.
Gwelliant 8: O blaid: 36, Yn erbyn: 1, Ymatal: 12
Derbyniwyd y gwelliant
A dyna ni, dyna ddiwedd y pleidleisiau ar y Cyfnod 3 yma. Dŷn ni wedi cyrraedd y diwedd, felly, o'r ystyriaeth o Gyfnod 3 o'r Bil Rhentu Cartrefi (Diwygio) (Cymru), a dwi'n datgan y bernir pob adran o'r Bil a phob Atodlen iddo wedi eu derbyn. Daw hynny felly â'n trafodion ni ar Gyfnod 3 i ben, ac fe wnaf i atal y cyfarfod dros dro, ac fe wnawn ni ailgychwyn am 2.40 p.m.. Atal y cyfarfod felly.
And that concludes voting on Stage 3 consideration. We've reached the end of our Stage 3 consideration of the Renting Homes (Amendment) (Wales) Bill, and I declare that all sections of and Schedules to the Bill are deemed agreed. That concludes Stage 3 proceedings, and I will now suspend the meeting, and we will reconvene at 2.40 p.m.. The meeting is suspended.
Barnwyd y cytunwyd ar bob adran o'r Bil.
All sections of the Bill deemed agreed.
Ataliwyd y Cyfarfod Llawn am 14:32.
Plenary was suspended at 14:32.
Ailymgynullodd y Senedd am 14:40, gyda'r Dirprwy Lywydd (Ann Jones) yn y Gadair.
The Senedd reconvened at 14:40, with the Deputy Presiding Officer (Ann Jones) in the Chair.
Item 2 on the agenda this afternoon is questions to the Minister for Finance and Trefnydd. Question 1, Janet Finch-Saunders.
Eitem 2 ar yr agenda y prynhawn yma yw cwestiynau i'r Gweinidog Cyllid a'r Trefnydd. Cwestiwn 1, Janet Finch-Saunders.
1. Pa gyllid ychwanegol y bydd Llywodraeth Cymru yn ei ddyrannu i fynd i'r afael â phwysau ariannol yn y sector twristiaeth? OQ56268
1. What additional funding will the Welsh Government allocate to address financial pressure in the tourism sector? OQ56268
We have committed more than £2 billion in support for businesses and £1.7 billion of that funding has already reached businesses across Wales. Last month, an additional £200 million was announced to support businesses affected by alert level 4 restrictions, which will help them with operational costs through to the end of March.
Rydym wedi ymrwymo dros £2 biliwn i gefnogi busnesau ac mae £1.7 biliwn o'r cyllid hwnnw eisoes wedi cyrraedd busnesau ledled Cymru. Fis diwethaf, cyhoeddwyd £200 miliwn ychwanegol i gefnogi busnesau yr effeithiwyd arnynt gan gyfyngiadau lefel rhybudd 4, a fydd yn eu helpu gyda chostau gweithredol hyd at ddiwedd mis Mawrth.
Thank you. Now, it has been made clear to me by many in the tourism sector, including in my hoteliers forum this morning, that grants to date by this Welsh Government have 'barely touched the surface'. Their words, not mine. And that they, as business owners, feel demoralised and actually hard done to by your Welsh Government. Now, there are numerous steps you can take to help back our tourism industry now: work with your colleagues and local authorities to see costs, such as parking permits, wedding and drink licences waived; give certainty to businesses by ending the fallacy that the tier system is a natural recovery plan. They need to know now if they can open by Easter, so to start planning staff recruitment, organise supplies and accept bookings.
There are calls for you to address the scandalous fact that Wales Fiscal Analysis has found that there is £655 million of COVID-19 funding from the UK Government waiting to be committed. Let's be under no illusion: this money was intended to support these very businesses, not to sit in Welsh Government coffers. So, what discussions have you held with other Ministers in your Welsh Government to ensure that this money is given to these businesses? And what recovery plans will you put in place so that tourism has clear guidance on reopening? Whilst I reiterate the recovery plan for this sector and clear protocols relevant to the current COVID risk need to be outlined urgently, please clarify now, today, how you will ensure that the remaining £655 million reaches our businesses, and does so before the end of this financial year. Thank you.
Diolch. Nawr, mae llawer yn y sector twristiaeth wedi egluro i mi, gan gynnwys yn fy fforwm gwestywyr y bore yma, nad yw'r grantiau hyd yma gan y Llywodraeth hon yng Nghymru prin wedi crafu'r wyneb. Eu geiriau hwy, nid fy ngeiriau i. Ac maent hwy, fel perchnogion busnes, yn teimlo'n ddigalon ac wedi dioddef cam dan ddwylo eich Llywodraeth chi. Nawr, mae nifer o gamau y gallwch eu cymryd i helpu i adfer ein diwydiant twristiaeth yn awr: gweithio gyda'ch cyd-Aelodau ac awdurdodau lleol i sicrhau bod costau, megis trwyddedau parcio, trwyddedau priodas a gwerthu alcohol yn cael eu hepgor; rhoi sicrwydd i fusnesau drwy roi diwedd ar y camsyniad fod y system haenau yn gynllun adfer naturiol. Mae angen iddynt wybod yn awr a fyddant yn gallu agor erbyn y Pasg, er mwyn dechrau paratoi pethau fel recriwtio staff, trefnu cyflenwadau a derbyn archebion.
Mae galwadau arnoch i fynd i'r afael â'r ffaith warthus fod Dadansoddiad Cyllidol Cymru wedi canfod bod £655 miliwn o gyllid COVID-19 gan Lywodraeth y DU yn aros i gael ei neilltuo Gadewch i ni fod yn glir: y bwriad ar gyfer yr arian hwn oedd iddo gefnogi'r union fusnesau hyn, nid gorwedd yng nghoffrau Llywodraeth Cymru. Felly, pa drafodaethau rydych wedi'u cael gyda Gweinidogion eraill yn eich Llywodraeth yng Nghymru i sicrhau bod yr arian hwn yn cael ei roi i'r busnesau hyn? A pha gynlluniau adfer y byddwch yn eu rhoi ar waith fel bod gan y sector twristiaeth ganllawiau clir ar ailagor? Er fy mod yn ailadrodd y cynllun adfer ar gyfer y sector hwn a bod angen amlinellu protocolau clir sy'n berthnasol i'r risg COVID bresennol ar frys, eglurwch yn awr, heddiw, sut y byddwch yn sicrhau bod y £655 miliwn sy'n weddill yn cyrraedd ein busnesau, ac yn gwneud hynny cyn diwedd y flwyddyn ariannol hon. Diolch.
Well, let's be under no illusion, Deputy Presiding Officer, that Wales Fiscal Analysis have also noted that the Welsh Government has distributed more money to businesses across Wales than we've received from the UK Government in consequentials. And that means that the package of support that we have on offer for businesses here in Wales is the most generous across the UK.
A typical hospitality business in Wales with the equivalent of six full-time staff could have been eligible to receive between £12,000 and £14,000 to help them through the period of restrictions and into the new year. And that does compare very favourably with the UK Government, when £9,000 is the highest award and that's given to those with a rateable value over £51,000. So, it's very clear that we do have the most generous package of support anywhere in the UK. That's not to say that we take any of this for granted and that we're resting on our laurels. We're constantly exploring what more we can do to support businesses.
And with regard to the additional funding yet to be allocated, I will be, of course, publishing our third supplementary budget very shortly, and that will set out a whole range of allocations right across the Welsh Government portfolios in order to help us respond to the coronavirus outbreak. I look forward to laying that before the Senedd very shortly.
Wel, gadewch i ni fod yn glir, Ddirprwy Lywydd, fod Dadansoddiad Cyllidol Cymru hefyd wedi nodi bod Llywodraeth Cymru wedi dosbarthu mwy o arian i fusnesau ledled Cymru nag a gawsom gan Lywodraeth y DU mewn symiau canlyniadol. Ac mae hynny'n golygu mai'r pecyn cymorth sydd ar gael i fusnesau yma yng Nghymru yw'r pecyn cymorth mwyaf hael yn unrhyw ran o'r DU.
Gallai busnes lletygarwch nodweddiadol yng Nghymru gyda'r hyn sy'n cyfateb i chwe aelod o staff amser llawn fod wedi bod yn gymwys i dderbyn rhwng £12,000 a £14,000 i'w helpu drwy gyfnod y cyfyngiadau ac i mewn i'r flwyddyn newydd. Ac mae hynny'n cymharu'n ffafriol iawn â Llywodraeth y DU, sy'n cynnig dyfarniad uchaf o £9,000 ac mae hwnnw'n cael ei roi i'r rhai sydd â gwerth ardrethol o dros £51,000. Felly, mae'n amlwg iawn fod gennym y pecyn cymorth mwyaf hael yn unrhyw ran o'r DU. Nid yw hynny'n golygu ein bod yn cymryd unrhyw ran o hyn yn ganiataol a'n bod yn llaesu dwylo. Rydym yn archwilio'n gyson beth arall y gallwn ei wneud i gefnogi busnesau.
Ac o ran y cyllid ychwanegol sydd eto i'w ddyrannu, byddaf yn cyhoeddi ein trydedd gyllideb atodol yn fuan iawn wrth gwrs, a bydd honno'n nodi ystod eang o ddyraniadau ar draws portffolios Llywodraeth Cymru er mwyn ein helpu i ymateb i'r argyfwng coronafeirws. Edrychaf ymlaen at gyflwyno honno gerbron y Senedd yn fuan iawn.
Minister, I'm particularly concerned about the smaller bed-and-breakfast businesses that got little or no help last year. Many were thriving little businesses that provided pension top-ups and company for their owners and part-time employment for the locals. What analysis has your Government done to establish the toll taken on the tourism sector in Wales due to the pandemic? And what assessment have you made of the impact of the support packages made available in this sector? Thank you.
Weinidog, rwy'n pry